بررسی شیوع اختلالات بیش فعالی و کمبود توجه در دانش آموزان دبستانی شهر زنجان، در سال تحصیلی 84-1383

روش بررسی: این مطالعه ی مقطعی بر روی 428 دانش آموز ابتدایی که به روش خوشه ای تصادفی انتخاب شده بودند، انجام گرفت. جهت جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه ی 38 و 48 سوالی کانرز مربوط به آموزگار و والدین استفاده شد. جهت تعیین اختلال بیش فعالی از آنالیز توام پرسش نامه های آموزگار و والدین استفاده شد و برای تعیین فراوانی اضطراب و اختلالات روان تنی از پرسش نامه ی والدین استفاده گردید. رابطه ی این مشکلات با برخی عوامل جمعیت شناسی با استفاده از آزمون کای دو مورد بررسی قرار گرفت.

یافته ها: میزان فراوانی اختلال کمبود توجه و بیش فعالی، اختلال اضطرابی و اختلال روان تنی با استفاده از پرسش نامه ی 48 سوالی به ترتیب 9.1، 14.9 و 2.8 درصد به دست آمد. اختلال بیش فعالی با استفاده از پرسش نامه ی 48 سوالی، 12.2 درصد محاسبه شد و 4.9 درصد از نمونه ها از هر دو پرسش نامه، امتیاز معنی دار کسب کردند. نسبت شیوع بیش فعالی، اختلال اضطرابی و اختلال روان تنی در پسرها نسبت به دخترها بیشتر بود، که از لحاظ آماری معنی دار نبود. اختلال بیش فعالی به طور معنی داری با اختلال اضطرابی (p=0.001)، وضعیت تحصیلی بد دانش آموز (p=0.001)، و نیز سابقه ی اختلال روان پزشکی در برادر یا خواهر دانش آموز (p=0.004) همراهی داشت. بقیه ی متغیرها (شغل پدر، تعداد اعضای خانواده، وضعیت مسکن، سابقه ی بیماری روان پزشکی پدر یا مادر و پایه ی تحصیلی) ارتباط معنی داری اختلالات نداشتند.

نتیجه گیری: اختلال کمبود توجه و بیش فعالی دارای شیوع متوسط در جامعه ی مورد مطالعه است. علیرغم آن که پژوهش حاضر یک مطالعه ی غربال گری بر پایه ی پرسش نامه بوده و تشخیص قطعی بر اساس مصاحبه ی روان پزشکی و بررس دقیق علایم حاصل خواهد شد، اما نتایج حاصل، بیان گر اهمیت شناخت سریع و به موقع این اختلال و آگاه سازی والدین و اولیای مدرسه درباره این مشکلات می باشد.