تحلیل گفتمانی مکالمه در تاریخ بیهقی

تحلیل متون ادبی با رویکردهای جدید، منجر به درک دقیقتر متن و دربافت معناهای نهفته در آن می شود. تحلیل انتقادی متن با ابزارهای زبانی؛ تحلیل فرایندها و کنشگران و ارتباط بین آن ها، واژگان به کار رفته، و دیگر ساختارهای نحوی قدرت را بازنمایی می کند و ساخت های ایدئولوژیک را نشان می دهد. این مقاله با بررسی یکی از مکالمه های تاریخ بیهقی نشان می دهد که توصیف بافت زبانی چگونه می تواند معنای متن را توسعه دهد و در نتیجه درک دقیق تری در اختیار خواننده قرار دهد. با بهره گیری از چنین رویکردهایی می توان به سطح خواننده آرمانی متن رسید. این پژوهش درضمن یکی از وجوه امتیاز تاریخ بیهقی را نشان می دهد که به مثابه متنی گفتمانی، ساختار قدرت در مکالمات اشخاص آن با سطوح مختلف اجتماعی انعکاس دارد و بیانگر پیکربندی اندیشه ها و انتظارات اجتماعی است که برای اعضای جامعه دربار غزنوی پذیرفتنی بوده است.