مبانی عرفانی شعر شیعی و تحلیل ساختاری و محتوایی آن در ادبیات فارسی

در این پژوهش توصیفی -تحلیلی، مبانی عرفانی شعر شیعی و سیر تحوّل آن مورد بررسی گرفته است و بنابر نتایج پژوهش، شعر شیعی فارسی، همپای تاریخ شعر فارسی است و می توان مضامین و موضوعات شیعی را در نخستین نمونه های شعر فارسی یافت. شاعران شیعی، حتی در دوره های حاکمیّت غیرشیعی و به رغم محدودیت ها و موانع تلاش کرده اند تا اعتقادات و باورهای مذهبی خویش را در شعرشان به نحو شایست های بازتاب دهند. شعر شیعی فارسی در گذر تاریخ، فراز و فرودهای بسیاری را پشت سر گذاشته است که بخش عمده ای از این فراز و نشیب ها، معطوف به حاکمیّت سیاسی جامعه و نوع رویکرد اصحاب قدرت است. به عبارت دیگر، سیر تحوّل شعر شیعی به نحو همبست های با گرایش مذهبی حاکمان مرتبط است. با التفات به همین موضوع، شعر شیعی در چهار دوره ی تاریخی طبقه بندی شده است که از این میان، دوره ی صفوی و دوره ی پس از انقلاب اسلامی، به عنوان درخشان ترین دوره های شعر شیعی به شمار می رود که هم از نظر کمّی و هم از نظر کیفی گسترش یافته است.