ضرورت طراحی و استانداردسازی آسانسور آتش نشانی و آسانسور تخلیه برای ساختمان های بلندمرتبه

ساختمان های بلندمرتبه اغلب به عنوان مراکز تجاری یا خدماتی مهم جامعه استفاده می گردد. سیستم آسانسور، ستون فقرات یک ساختمان بلندمرتبه بوده و استفاده از ساختمان های بلندمرتبه به دلیل وجود سیستم های آسانسور امکان پذیرمی باشد. نگرانی مهم و تاثیرگذار بر ایمنی آتش سوزی ساختمان های بلند، تخلیه متصرفان است. به طور معمول در آتش سوزی، جهت تخلیه متصرفان از پله ها استفاده می گردد در حالی که بر اساس استانداردهای کنونی برای تخلیه ساختمان های بلند از آسانسورها نیز می توان استفاده نمود. به عنوان نمونه، جهت تخلیه کامل تمام ساکنان برج های پتروناس در کوالالامپور، بیش از دو ساعت زمان مورد نیاز می باشد در حالی که در صورت استفاده منظم از آسانسورها، زمان تخلیه را می توان به نیم ساعت کاهش داد. با توجه به تعریف ساختمان بلندمرتبه با ارتفاع بیش از 23 متر و وجود ساختمان های متعدد بلند مرتبه در کشور، بررسی استاندارهای جهانی طراحی آسانسورهای تخلیه و آتش نشانی ساختمان های بلند مرتبه، یکی از اهداف مطالعه می باشد. این پژوهش با روش توصیفی– تحلیلی با هدف بررسی زمینه های مفهومی و عملیاتی معیارهای جهانی طراحی آسانسورهای اضطراری (تخلیه و آتش نشانی) جهت ساختمان های بلندمرتبه با تمرکز بر استانداردهای فیزیکی طراحی این سیستم و مقایسه با معیارهای جاری در ایران صورت پذیرفته است. در نهایت قیاس بین استانداردها، نشان دهنده آن است که با توجه به عدم وجود استاندارد ملی ایران در مبحث آسانسورهای اضطراری (تخلیه و آتش نشانی) که معیار اصلی سنجش عملکرد و الزامات آسانسورها در کشور می باشد، لذا با توجه به وجود ساختمان های متعدد بلندمرتبه با کاربری های عمومی و خاص در کشور، علاوه بر ضرورت توجه به مبحث اطفای حریق در این ساختمان ها، چاره اندیشی اجرایی، ارائه تدابیر و مقررات ایمنی و فنی (معماری، الکتریکی و مکانیکی) خاصِ آسانسور تخلیه متصرفان و آسانسورخدمات آتش نشانی در زمان بحران و بازنگری در قوانین کنونی، از الزامات سیستم مدیریت ایمنی و بحران کشور می باشد.