تحلیل ساختار زنجیره ارزش صنایع دستی در توسعه گردشگری روستایی در سال 1399(مطالعه موردی: روستای متکازین استان مازندران)

تحلیل ساختار زنجیره ارزش صنایع دستی در توسعه گردشگری روستایی در سال 1399(مطالعه موردی: روستای متکازین استان مازندران)

زنجیره ارزش صنایع دستی، یک سیستم اقتصادی شامل مجموعه‌ای از فعالین و فعالیت‌های تجاری است که کسب وکار آن‌ها در امتداد یکدیگر، موجب تکامل و تجارت محصول، از تولید کنندگان ابتدایی به مصرف‌کنندگان نهایی می‌شود و برای هر یک از فعالان شبکه، ارزش اقتصادی خلق می‌کند. از طرفی، صنعت گردشگری نیز به عنوان نزدیکترین صنعت به صنایع‌دستی است که می‌تواند در جهت ایجاد و گسترش بازار صنایع‌دستی، نقش حیاتی ایفا کند. زیرا که خرید سوغات از مهمترین و محبوبترین فعالیت‌های گردشگران محسوب می‌شود و حدود 33% کل زمان سفر، صرف خریدکردن شده و از طرف دیگر، سوغات به شکل صنایع‌دستی، بسیار مورد علاقه گردشگران، به خصوص گردشگران با سطح درآمد بالا است. هدف این پژوهش ایجاد موقعیت‌ها و فرصت‌هایی برای مردم محلی و قادر ساختن آن‌ها به مشارکت در بخش گردشگری و کمک به تولید کنندگان محلی در فراهم آوردن کالاها و خدمات لازم و کاهش مقادیر واردات آن محصولات می‌باشد. این تحقیق کاربردی، ساختار زنجیره ارزش صنایع دستی را در روستای متکازین با روش اسنادی و میدانی در سال 1399 تحلیل نموده است. پردازش و تحلیل اطلاعات با استفاده از نرم‌‌افزارهای spss v.23 و smart pls v.3 صورت گرفت.

این مطالعه مجموعاً در 4 بخش کلی؛ 1- تهیه پرسشنامه تعیین زنجیره ارزش صنایع دستی بر گردشگری روستایی. 2- تکمیل پرسشنامه توسط خبرگان (اساتید، کارشناسان سازمان های مرتبط، صنعتگران). 3- تحلیل و آنالیز داده ها و 4- شناسایی موثرترین عوامل بر توسعه گردشگری روستایی؛ انجام شد. فرضیه تأثیر زنجیره ارزش صنایع دستی در توسعه گردشگری روستایی با ضریب رگرسیون 0.749 تائید گردید. نتایج نشان می‌دهد دو فعال این زنجیره یعنی تولید کننده و تسهیلگر دولتی بالاترین تاثیر مستقیم و مثبت را در توسعه گردشگری روستایی داشته و دو فعالیت تامین مواد اولیه و تکمیل (بسته بندی) اثرات منفی و معکوس بر توسعه اقتصاد گردشگری داشته است. طبق نتایج، ضریب تاثیر دو سطح فعالین عمده فروش و خرده فروش مقدار اندک و کم ارزشی بوده که در واقعیت نیز حضور فیزیکی بازرگانان و فروشگاه‌های فیزیکی و مجازی، بازارچه‌های دائمی و محلی و شبکه‌های توزیع و پخش در منطقه کمرنگ می‌باشند و فروش این محصولات محدود به نمایشگاه‌های فصلی و سفارشات جزئی بوده است و لزوم بهره‌گیری از فناوری‌های نوین و تجارت الکترونیک جهت توسعه بازار مشهود و ضروری است.