بازآفرینی بافت تاریخی با رویکرد مکان سازی گردشگری؛ نمونه مطالعاتی: بخش مرکزی شهر ارومیه

بازآفرینی بافت تاریخی با رویکرد مکان‌سازی گردشگری؛ نمونه مطالعاتی: بخش مرکزی شهر ارومیه

پژوهش با هدف ساماندهی بافت تاریخی میدان ولایت فقیه ارومیه و پاسخ به سوال چگونگی برون رفت از مشکلات موجود و تقویت پتانسیل‌های گردشگری بافت به آسیب‌ شناسی در قالب ارائه یک طرح بازآفرینی شهری با رویکرد مکان‌سازی گردشگر محور پرداخته ‌است. تحقیق از نوع تحلیلی - کاربردی بوده و با رویکرد استقرایی در جهت رسیدن به یک طرح و برنامه کارآمد می‌باشد. داده‌های مورد استفاده با روش‌های میدانی (مشاهده و پرسشنامه) و بررسی متون علمی و پژوهشی به‌دست آمده‌است.

شناخت وضع موجود بافت تاریخی شهر ارومیه با کمک جدول swot در چهار بعد رویه‌ای، ماهوی، زیبا شناختی و زیست محیطی بوده‌است. با مطالعه متون تخصصی و مبانی نظری، معیارهای مکان‌سازی، در 4 معیار اصلی و 34 زیرمعیار که باتوجه به ویژگی‌های مشترک به 15گروه تقسیم‌بندی شده‌اند و با استفاده از پرسشنامه متخصصین با روش تحلیل سلسله مراتبی (ahp) و نرم افزار اکسپرت‌چویس امتیازدهی شده‌اند.

سه آلترناتیو ارائه شده با همین روش امتیازدهی و رتبه‌بندی شده و پس از تشخیص نقاط قوت و ضعف آن‌ها آلترناتیو نهایی به صورت ترکیبی از نقاط قوت آلترناتیوهای پیشنهادی ارائه گردیده‌است. باتوجه به ویژگی‌ها و معیار‌های رویکرد مکان‌سازی سعی برآن بوده که طرحی ارائه شود تا با در نظرگیری شرایط موجود مکانی برای گردشکری خلق گردد.

ساخت چنین مکان‌هایی علاوه بر رونق اقتصادی شهر باعث تقویت ویژگی‌های فرهنگی و هنری شهری و در نتیجه آن حس تعلق به مکان و تقویت هویت شهری و شهروندی می‌گردد و موجب احیای بافت‌های تاریخی و قدیمی می‌شود و همچنین محیطی برای جذب توریست داخلی و خارجی گردد و به مکانی گردشگر محور تبدیل شود. آلترناتیو نهایی با در نظرگیری جنبه‌های مختلف محدوده و با تحلیل و بررسی امتیازات و نقاط قوت و ضعف سه آلترناتیو بیان‌شده، ارائه شده است.