هویت ایرانی نستعلیق از منظر زیبایی شناسی سوره حمد میرعماد با رویکرد نشانه شناسی لایه ای

هویت ایرانی نستعلیق از منظر زیبایی شناسی سوره حمد میرعماد با رویکرد نشانه‌شناسی لایه‌ای

زیبایی بصری نستعلیق حاصل توازن و تعادل حروف و کلمات است که با ارتباط بصری در فرم و محتوا پیوند عمیقی بین دو نظام کلامی و غیرکلامی برقرار کرده است. درواقع به نظر می‌رسد نستعلیق درصدد است با ویژگی عناصر بصری خط، محتوایِ معناییِ متون را منتقل کند که نمونه آن در قطعه حمد میرعماد مشاهده می‌شود و شناخت آن با نشانه‌شناسی خوشنویسی قابل درک است.

در این مقاله با هدف تبیین هویت ایرانی نستعلیق و فرض اینکه این اثر به چنین شانی رسیده است به سوالات زیر پاسخ می‌دهد: معیار هویت ایرانی نستعلیق چیست؟ و نشانه‌شناسی لایه‌ای چگونه اصالت آن را مشخص می‌کند؟ مقاله حاضر با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و روش کیفی و تحلیلی و رویکرد نشانه‌شناسی لایه‌ای تدوین شده است و نتیجه نشان می‌دهد نسخ زدایی و نبود اعراب‌گذاری، نستعلیق را به جهت نمود کیفیت عناصر تجسمی خط و تولید معانی محتوایی در سطح متمایزی از خطوط پیشین قرار داده و دلیل آن همسویی مبانی هنرتجسمی و زیباشناسی خط فارسی است که رابطه هوشمندانه‌ای بین عناصر بصری آن برقرار کرده و انتقال پیام را در سطوح متفاوت دلالت‌های نوشتاری بکار برده است.