بررسی خواص گیاه هندوانه ابوجهل از دیدگاه طب ایرانی

مقدمه: هندوانه ابوجهل که در طب سنتی به نام حنظل معروف است، گیاهى است علفى، خزنده، دارای ساقه های متعدد، بسیار منشعب، گسترده بر روى زمین یا بالارونده بوسیله پیچک هاى ساده یا دو شاخه که در کنار برگ ها قرار دارند. برگ های آن متناوب و پوشیده از تار و مثلثى شکل و کرک دار می باشد. میوه آن تقریبا کروى، صاف، سبزو داراى لکه هاى زرد است و میوه رسیده آن زردرنگ و پر از بافت اسفنجى سفیدرنگ و تلخمزه و داراى دانه هاى متعدد به رنگ سفید یا قهوه اى و بیضى شکل است. مواد و روش ها: در این مقاله که مطالعه ای مروری پژوهشی است، کتب مرجع طب سنتی ایرانی و هم چنین نرم افزار کتابخانه جامع سنتی واسلامی طب نور، بررسی شد و در همین راستا مقالات مرتبط از سایت هایpubmed،google scholar ، مجلات داخلی و دانشگاهی نیز مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: میوه و برگ و ریشه، و دانه هاى داخل میوه مصرف دارویى و درمانى داشته و در طب سنتی ایران به عنوان به محلل و مقطع و مسهل اقسام بلغم شناخته شده است، هم چنین مسهل سودا و صفرا نیز می باشد. طبیعت آن گرم و خشک است و در درمان بیماری هایی از قبیل درد مفاصل و دردسیاتیک، مالیخولیا، صرع، فلج، جذام، نقرس، عقرب گزیدگی، احتقان مغزی و درد دندان استفاده می شود. نتیجه گیری: باتوجه به دامنه وسیع اثربخشی بر بیماری های مختلف، شایسته است تحقیقات بیشتری بر روی این ماده انجام گیرد. لازم به ذکر است که مشخصات ذکر شده در منابع طب سنتی با مشخصات گیاه هندوانه ابوجهل با نام علمی citrullus colocynthis مطابقت دارد.