سیر تحولات ساختاری و عملکردی محلات مسکونی «نمونه موردی محله نیاوران در شهر تهران»

محله ها کوچک ترین واحد کالبدی و اجتماعی در بدنه شهرها به شمار می روند. در واقع این محلات با تمامی ویژگی ها، در طول تاریخ پیدایش خود سبب ایجاد پیوند، میان زندگی فردی با زندگی شهرنشینی و اجتماعی می شدند. از این رو با شناخت تحولات و تغییرات ایجاد شده در ساختار محلات ایرانی و غیر ایرانی، می توان تحولات مثبت ایجاد شده را استخراج کرده و در بدنه شهرها به آن پرداخته شود. توجه به این تحولات بالاخص در دوران کنونی با توجه به گسترش شتابان شهرها و هم چنین تبعات زندگی ماشینی و بهره وری از تکنولوژی و تاثیرات آن بر زندگی فردی و اجتماعی می تواند ما را از گسست نظام تعاملی میان انسان و محیط رهایی بخشیده و با نگرش مدیریت شهری و باز زنده سازی قدرت عملکردی محلات به پویایی شهرها کمک شایانی نمود. این مقاله بر آن است که با شیوهای کیفی و از طریق نگرشی توصیفی و تحلیلی با مرور پیشینه نظام محله ای در ایران و دیگر کشورها و علل شکل گیری آن، سیر تحولات صورت گرفته در محله های شهری را بررسی نماید. در این بررسی گسترش شهرنشینی و هم چنین میزان تأثیرات صورت گرفته در آن که سبب بیش تر شدن مهاجرت به شهرها شده است. در کنار تغییرات ایجاد شده در ساختار شهرها به سبب تردد وسایل نقلیه و جایگاه اثرگذار تکنولوژی بالاخص در شکل گیری ارتباطات و تعاملات میان انسان ها سبب تغییرات عمیقی در آن ها شده است. از سویی دیگر نگاه سرمایه داری ایجاد شده در جوامع و توجه به آن سبب عدم توجه به ارزش های اجتماعی و محیطی شده که در این بررسی مورد توجه قرار گرفته است.