بررسی امکان تحقق پذیری تجلّی نورِ حکمت اشراق در معماری

رویکردها و گرایش های گوناگون در هنر و معماری همواره در طی زمان تغییر کرده اند، امروزه مسئله ی ((بحران معنوی)) مطرح است که برخی صاحب نظران بر این باورند که ریشه ی اصلی این مشکل، فاصله گرفتن هنر و معماری از ریشه ی حقیقی خود است. در صورتی که اگر اثر فراتر از فرم و ظاهر دارای معنا باشد، واقعی تلقی شده و ارزشمند است. حقیقت که خود ریشه در جهان شناسی دارد به تفصیل در طریقت های عرفانی و حکمی بحث شده است. ((حکمت اشراق)) که سهروردی آن را بنیان نهاده است، نه تنها به کشف و شهود حقیقت متعالی می پردازد بلکه ریشه های این طریقت را در ایران باستان نیز جستجو و بیان می کند. ((نور)) عنصر اصلی تعریف حکمت اشراق است که در تبیین اهداف غایی در فرم و فضای معماری می تواند نقش مهمی ایفا نماید. سوال پژوهش فوق این است که آیا نمود و تجلی ((نور)) به گونه ای که در حکمت اشراق بیان شده است، در هنر و معماری ممکن است؟ این پژوهش بر آن است که با بررسی معانی و مراتب ((نور)) در حکمت اشراق، مفهوم تجلی و چهارچوب نظری آن، چیستی هنر و معماری دینی و حضور حکمت در بطن آن ها امکان تحقق نمود یافتن نور در معماری را بررسی نموده و پاسخ دهد. در این فرآیند با بهره گیری از منابع و اسناد کتابخانه ای مطالعات صورت گرفته است که یک پژوهش بنیادی-نظری با ماهیت توصیفی می باشد.