معماری همساز با اقلیم (بررسی راهکارهای طراحی اقلیمی در شهر تربت جام)

خلق شرایط محیطی راحت و مطلوب زندگی و تامین امنیت ساکنین بنا از گزند شرایط نامساعد محیطی و جوی از اصول لاینفک معماری و ساختمان به شمار می رود. طراحی معماری اقلیمی مهم ترین و اصولی ترین روش برای کاهش هزینه ها و پایدار نگه داشتن محیط از دیرباز مورد توجه معماران بوده است. اقلیم هر منطقه بر اساس موقعیت و شرایط جغرافیایی آن به وجود می آید. دما، مقدار رطوبت هوا، نحوه تابش خورشید، میزان و نوع بارندگی و جهت و شدت وزش بادها بر موضوع اقلیم تاثیرگذار هستند که هر یک از این عوامل، بر اساس شرایط آسایش انسان در زمان های مختلف ممکن است مطلوب یا نامطلوب باشد. به کمک طراحی اقلیمی و برقراری هماهنگی بین محیط مصنوع و محیط طبیعی، می توان بهترین شرایط آسایش را هماهنگ با محیط فراهم نمود. در واقع طراحی اقلیمی، اصولی علمی و کاربردی هستند که با به کار بستن آن ها، علاوه بر تامین آسایش کاربران، موجب صرفه جویی در مصرف انرژی نیز می شود. در این پژوهش پس از معرفی شهرستان تربت جام، مشخصات اقلیمی آن با بررسی بازه 10 ساله اطلاعات سالنامه هواشناسی و مطالعه فاکتورهایی مانند دما، باد، رطوبت و ...، شخصیت اقلیمی تربت جام مشخص شده و برای همسازی محیط های انسان ساز با محیط طبیعی در فصل گرم و سرد در این شهر، در سه مقیاس کلان (طراحی شهری)، میانه (تک بنا) و خرد (اجزای بنا) راهکارهای معماری ارائه شده است.