کانی سازی و اکتشافات ژئوشیمیایی (رسوبات رودخانه ای و خرده سنگی) در محدوده اکتشافی تونل غاردوم، معدن فیروزه نیشابور

معدن فیروزه نیشابور از قدیمی ترین معادن فیروزه جهان است و تاریخ آن به 4000 سال قبل می رسد. این معدن در 55 کیلومتری شمال غرب شهرستان نیشابور واقع شده است. محدوده اکتشافی غار دوم قسمت شمال و شمال شرقی معدن فیروزه نیشابور را شامل می شود. زمین شناسی منطقه شامل واحدهای ولکانیکی حد واسط با ترکیب آندزیت تا تراکیت و توده نفوذی نیمه عمیق دیوریت پورفیری است که به شدت آلتره شده اند. کانی سازی که هم در سنگهای آتشفشانی و هم نفوذی دیده می شود شامل مرحل اولیه و ثانویه است. کانی سازی اولیه بصورت رگچه ای، افشان و برش هیدروترمالی دیده می شود که شامل اسپیکیولاریت، مگنتیت، پیریت، کالکوپیریت و بورنیت است. کانی سازی ثانویه شامل فیروزه، کالکوسیت، کولیت، هماتیت و گوتیت می باشد. توده دیوریت پورفیری و برش هیدروترمالی بواسطه داشتن کانی سازی افشان و استوکورک، می توانند از جمله سنگهای منشاء کانی سازی منطقه باشند. اکتشافات ژئوشیمیایی به روش رسوبات آبراهه ای ناهنجاری عناصر مس، روی، کبالت و نیکل را در منطقه نشان می دهد. در ژئوشیمی به روش خرده سنگی نیز دامنه تغییرات عناصر به این شرح است. مس از 8 تا 3222ppm، روی از 1 تا 332ppm، سرب از 3 تا 71ppm، مولیبیدن از 8 تا 58ppm، کبالت از 1 تا 75ppm، نیکل از 1 تا 36ppm، نقره از 1 تا 241ppm، بیسموت از 18 تا 67ppm، و طلا از 3 تا 20ppb بیشترین ناهنجاری مربوط به عنصر مس می باشد، که با واحد هورنبلند تراکیت و با آلتراسیون سیلیسی شدید دیده می شود.