بررسی تحول معانی و ساختمان حروف ربط و اضافه در زبان فارسی ( مطالعه موردی بهارستان جامی و ارزش میراث صوفیه زرین کوب )

بررسی تحول معانی و ساختمان حروف ربط و اضافه در زبان فارسی ( مطالعه موردی بهارستان جامی و ارزش میراث صوفیه زرین کوب )

این پژوهش با هدف « بررسی تحول معانی و ساختمان حروف ربط و اضافه در زبان فارسی » به صورت توصیفی- تحلیلی و با ابزار فیش برداری انجام شد. در پژوهش حاضر حروف اضافه و ربط از نظر معنا و ساختارهای جدیدی که به آن اضافه شده و تغییراتی که در طول زمان از گذشته تا به امروز داشته به ویژه این که حروف ظرفیت پذیرش چه نوعی از کلمات را برای ایجاد ساختارهای تازه داشته و کدام نوع از حروف تمایل بیشتری در ایجاد ساختارهای مرکب دارند، مورد بررسی قرار گرفته است.

بدین منظور کتاب ارزش میراث صوفیه استاد زرین کوب را نماینده زمان حال و بهارستان جامی، نماینده ادبیات قدیم در نظر گرفته شده است. بر این اساس در تقسیم ساختار هرکدام از حروف اضافه و ربط، سه بخش ساده، مرکب، شبه حرف و همچنین در حوزه ی معنای هر یک از حروف، کتاب « حروف اضافه و ربط » خطیب رهبر ملاک قرار گرفته است و در هر بخش به معنا و ساختار حروف و ظرفیت ترکیب این کلمات با دیگر اجزای کلام ( اسم، صفت، قید، حرف ) به همراه شاهد مثال توجه شده است.

با توجه به شواهد به دست آمده تعداد اندکی از حروف اضافه ساده از گذشته تا حال مهجور و بی استفاده گشته اند و بیشتر حروف تا امروز مورد استفاده هستند. که در بطن مقاله به آن پرداخته شده است. کاربرد شبه حروف ربط در دوره های گذشته و همچنین کتاب بهارستان اندک بوده و در مقابل حروف ربط ساده در ارتباط میان جملات کارایی و تنوع معانی بیشتری داشته است. اما امروزه حروف تمایل و گسترش بیشتری به سمت ترکیب دارند و در مقابل در شبه حرف اضافه و شبه حرف ربط با تحول و ساختارهای جدیدی روبرو شده ایم.