پیشگویی کننده های رفتار ورزشی دانشجویان بر اساس مدل مراحل تغییر و تئوری خود تعیین کنندگی با استفاده از آنالیز مسیر

مقدمه: به رغم فواید زیاد رفتار ورزشی و سبک زندگی فعال هنوز کم تحرکی یکی از مشکلات بهداشتی جامعه است. کلید تحقیق رفتار ورزشی، شناخت متغیرها روانی تاثیرگذار مبتنی بر مدل های آموزش بهداشت است. با  توجه به پیچیدگی رفتار ورزشی با یک الگو نمی توان تمام عوامل موثر بر آن را شناخت و از طرفی در کشور ما و بخصوص در دانشجویان نیز به آن پرداخته نشده است.

هدف: تعیین پیشگویی کنندگی سازه های روانی موثر بر رفتار ورزشی دانشجویان بر اساس مدل ترانس تئوریتیکال و تئوری خود تعیین کنندگی با آنالیز مسیر بود.

مواد و روش ها: این پژوهش مطالعه ای مقطعی بر دانشجویان سال اول دانشگاه علوم پزشکی گیلان (418 نفر) بود که در طی آن افراد پرسشنامه های معتبر شده سنجش سازه های مدل ترانس تئوریتیکال، تئوری خود تعیین کنندگی و میزان رفتار ورزشی را تکیمل کردند و داده ها با نرم افزار lisrel 8.80, spss 16 و آزمون های همبستگی و آنالیز مسیر تحلیل شد.

نتایج: کلیه سازه های مدل مراحل تغییر و تئوری خود تعیین کنندگی (به جز متغیر تنظیم بیرونی در رفتار ورزشی) ارتباط معنی داری با میزان رفتار ورزشی داشتند. سازه فرآیندهای تغییر راهکارهای رفتاری و خودکارآمدی در ورزش به ترتیب قدرت پیشگویی کنندگی (0.45 و 0.20 ضریب مسیر) مراحل تغییر رفتار ورزشی را داشتند و سازه های خودمختاری و فرآیندهای تغییر نیز به ترتیب بیشترین قدرت پیشگویی کنندگی (0.28 و 0.26 ضریب مسیر) شاخص سطح خود تعیین کنندگی را به دست آوردند. مراحل تغییر رفتار ورزشی به عنوان میانجی 61% و شاخص سطح خود تعیین کنندگی نیز به عنوان میانجی 48% واریانس رفتار ورزشی را توجیه می کند و 60% از تغییر میزان رفتار ورزشی توسط این مدل برازش شده است.

نتیجه گیری: یافته های تحقیق از کاربرد ترکیب مدل تئوریتیکال و تئوری خود تعیین کنندگی برای تغییر ورزشی در دانشجویان حمایت می کند.