بررسی آزمایشگاهی اثر عصاره های گیاهی بومادران، بابونه، ریوند بر قارچ کاندیداآلبیکانس و باکتری های شایع دهانی در سال 1383

زمینه و هدف: دهانشویه های گیاهی از جمله داروهای گیاهی می باشند که در سال های اخیر در ایران مورد مصرف زیادی پیدا کرده اند .مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر ضد قارچ و ضد باکتری عصاره های بومادران، بابونه و ریوند در مقایسه با دهانشویه های شیمیایی کلرهگزیدین ایرانی و خارجی در سال 83 در دانشکده دندانپزشکی کرمان انجام شده است.

روش بررسی: این مطالعه یک بررسی تجربی آزمایشگاهی بوده و مواد مورد بررسی شامل: قارچ کاندیداآلبیکانس، باکتری های شایع پاتوژن دهانی، عصاره های گیاهی بومادران، بابونه، ریوند و دهانشویه های کلرهگزیدین ایرانی و خارجی 0.2% می باشند. میکروارگانیسم ها از مرکز کلکسیون قارچ ها و باکتری های صنعتی و عفونی ایران خریداری شدند. عصاره های گیاهی هیدروالکلی 80% به صورت آماده از شرکت گل دارو تهیه شده و دهانشویه های کلرهگزیدین ایرانی از داروخانه و نمونه خارجی از مراکز داروهای تک نسخه ای خریداری شدند. برای بررسی اثر عصاره ها از روش رقت لوله ای و بررسی قطر هاله عدم رشد و بدست آوردن حداقل غلظت مهار کننده هر عصاره (mic) استفاده شد. برای هر کدام از میکروارگانیسم ها از آزمون های تاییدی تشخیصی استفاده گردید و درصد و رقت عصاره ها نیز در آزمایشگاه تأیید گردید. آنالیز آماری با استفاده از نرم افزار آماری spss و آزمون (repeated measure) anova انجام گرفت.

یافته ها: در بررسی های حاصل از این مطالعه مشخص شد، سه عصاره از نظر اثرات ضد قارچ و ضد باکتری با هم تفاوت دارند. عصاره ریوند بیشترین اثر ضد باکتریال را از خود نشان داد. عصاره بومادران و بابونه به ترتیب در مرحله بعدی قرار داشتند. از نظر اثر ضدقارچی هر سه عصاره اثر بسیار ضعیفی نشان دادند. بین اثرات ضد باکتریال و ضد قارچی عصاره ها و دو نمونه کلرهگزیدین اختلاف معنی داری وجود داشت (p<0.01) به طوری که اثرات ضد قارچ کلرهگزیدین خارجی از ایرانی و هر دو کلرهگزیدین از عصاره ها بیشتر بود، ولی بین اثرات ضد قارچ کلرهگزیدین خارجی و ایرانی تفاوت معنی داری وجود نداشت.

نتیجه گیری: از آنجایی که ریوند دارای اثرات ضد باکتریال قویتری نسبت به دو عصاره دیگر می باشد و از طرفی عصاره های بومادران و بابونه نیز اثرات ضد باکتریال از خود نشان دادند، لذا در ادامه مطالعه حاضر آزمایشات تخصصی و تحقیقات بالینی جهت تکمیل مطالعه حاضر توصیه می شود.