میراث صنعتی در جهان و ایران

میراث صنعتی از مفاهیم نسبتاً جدید مطرح شده در حوزه میراث فرهنگی کشورهای توسعه یافته است و در تعریف جهانی عموما در برگیرنده بقایای ملموس و ناملموس اولین گام های صنعتی شدن جوامع را در بر می گیرد. نهادهای بین المللی و محلی مرتبط با حفاظت و احیای مطالعاتی و عملیاتی میراث صنعتی شکل گرفته اند و منشورها و دستورکارهایی به عنوان ضوابط و معیارها، سندیت یافته است. هر چند در ایران علی رغم وجود پشتوانه ای قوی برای باز تعریف بومی میراث صنعتی، هنوز تعریفی روشن از مفهوم میراث صنعتی ارائه نشده است، با این حال بقایای مصادیق ملموس میراث صنعتی با تعریف جهانی که عمدتاً محصولات معماری صنعتی هستند ذیل عنوان میراث فرهنگی موضوع مطالعه ی معمارانه و مرمتگرانه قرار گرفته اند. میراث ناملموس صنعتی نیز در تاریخ نگاری های حرفه ای بیشتر مورد توجه مورخان بوده و هیچگاه به مجموع آثار ملموس و ناملموس آغازین سالهای ورود صنعت مدرن به کشور به چشم «میراث» به عنوان برآیندی ارزشمند و نقطه عطفی روشن در تاریخ معاصر توجه علمی نشده است. بدیهی است در کشورهایی که رو به سوی صنعتی شدن دارند، لازمه ی تعریف فرهنگ صنعتی و مولفه های آن، پرداختن به ریشه های تاریخی فرهنگ و صنعت، بالاخص توجه ویژه به مصادیق عینی و ذهنی فرهنگ صنعتی در مقطع زمانی آغاز صنعتی شدن است.