تولید بتاکربولین آلکالوئیدها در کشت سوسپانسیون سلولی مخلوط دو گیاه اسپند و عطر سنگ

مقدمه: گیاه اسپند با نام علمی peganum harmala l. از خانواده zygophylaceae و عطر سنگ با نام علمی  varthemia persica dc.از خانواده  compositaeجهت مطالعات کشت همزمان انتخاب شدند. اسپند منبع غنی طبیعی از بتاکربولین آلکالوئیدها می باشد. بتاکربولین آلکالوئیدها دارای فعالیت نوروفارماکولوژیک متفاوتی شامل آنتاگونیست بنزودیازپین مهار جذب آمین می باشند. تولید این ترکیبات در کشت سلولی گیاهان می تواند تحت تأثیر عوامل مختلف افزایش یابد. هدف این مطالعه، بررسی تأثیر سلول های گیاه عطرسنگ به عنوان محرک بر تولید بتاکربولین الکالوئیدها توسط گیاه اسپند می باشد.

روش کار: در این مطالعه تجربی، دانه های گیاه اسپند و گیاه عطر سنگ استریل و تحت شرایط آسپتیک جهت تهیه دانه رست به پتری دیش منتقل شد. موراشیک و اسکوک، حاوی ساکارز و تنظیم کننده های رشد تهیه شد و در زمان مناسب و کشت انجام شد. کشت مخلوط سوسپانسیون سلولی دو گیاه با نسبت های متفاوت ایجاد شد. سپس نمونه برداری از کشت سوسپانسیون سلولی مخلوط انجام گردید. از نمونه های تهیه شده عصاره متانولی تهیه گردید و آلکالوئیدهای هارمین، هارمالول و هارمول به روش کروماتوکرافی لایه نازک جداسازی و شناسایی شدند. میزان تولید آلکالوئیدها با روش اسپکتروفتومتری به طور جداگانه اندازه گیری شد.

نتایج: در تمام نمونه ها آلکالوئیدهای هارمین، هارمال ول و هارمول تولید شده بود. میزان تولید هر یک از آلکالوئیدها در فاز پایانی سیکل رشد به حداکثر رسید. مخلوط نسبت 1:1 سوسپانسیون سلولی گیاه اسپند و گیاه عطر سنگ باعث تولید بیشتر آلکالوئیدها در مقایسه با سوسپانسیون سلولی اسپند شده است.

نتیجه گیری: به نظر می رسد حضور سلول های گیاه عطر سنگ در تولید بتاکربولین آلکالوئیدها در کشت سوسپانسیون سلولی گیاه اسپند مؤثر باشد. هم چنین میزان تولید بتاکربولین آلکالوئیدها در کشت سوسپانسیون سلولی مخلوط دو گیاه اسپند و عطر سنگ متناسب با سیکل رشد افزایش می یابد.