مطالعه ارتباط الگوهای ساختاری در باغ های ایرانی با فرآیند علمی طراحی

دغدغه ایجاد کیفیت مطلوب در فضای معماری به عنوان یکی از اصلی ترین اهداف معماران و پژوهشگران این عرصه، توجه آنان را به مفاهیم و شیوه هایی جلب کرده که اصل آن ها با اتکا بر تجربیات بشری و تسلسل هویتی دستاوردهای انسان با نسل های پیشین و پیش دانسته های انسان بنیان نهاده شده است. هدف از این مقاله مطالعه ارتباط الگوهای ساختاری مشابه در باغ ها با فرآیند علمی طراحی و نیازهای زمان حال می باشد. بحث و بررسی باغ ایرانی فضایی است که با ترکیب معمارانه ساختارهای مصنوعی و طبیعی مانند آب و گیاه، معنایی رویایی و خیال پردازانه را مجسم می کند. این پدیده در دو زمینه ی ماده و معنا و نیز پیوند این دو حیطه به یکدیگر قابل بازخوانی، بازاندیشی و بازشناسی است؛ زیرا عرصه ی گسترده ای از مفاهیم، معانی، کاربری ها، تکنیک ها، فنون و ... را در برگرفته است. طرح باغ های ایرانی و ساختمان های آن غالباً آمیزه ای است از سبک معماری و باغ سازی پیش از اسلام و شیوه معماری سده های بعد که ویژگی های کلی معماری ایرانی را دارا است و با نام معماری اسلامی شناخته می شود و برخی تأثیراتی که از معماری و باغ سازی کشورهای دیگر پذیرفته است. باغ ایرانی را ازنظر گستردگی و حوزه ی کارکردی می توان در سه مقیاس معرفی کرد. در مقیاس معماری، مقیاس شهری و در مقیاس میان این دو آن جائی که باغ تنها به عنوان بخشی از طبیعت است. باغ در هر یک از این سه مقیاس به شکل های گوناگون و با خصوصیات متنوع بروز پیدا کرده که این تنوع گستردگی با تنوع کارکردهای موردنظر هماهنگ و متناسب است. نظام های متعددی برای باغ ایرانی در نظر گرفته شده که به چهار نظام اصلی آب، هندسه، کاشت و ابنیه و نظام های فرعی منظر، سایه و آواها که در ارتباط با نظام های اصلی می باشند، اشاره می شود.