نگرشی بر اخلاق در هنر حسابداری

امروزه اگر با دید کلی به تمامی کشورها و مردم آن ها بنگریم به حتم با مسئله ای روبروخواهیم شد که شاید ذره ای ما را تحت تأثیر قرار دهد. مسئله اخلاق حرفه ای در تمامی کشورها و در تمامی پیشه ها امری حیاتی است حتی به گفته برخی متقدم تر از تجربه در کار است و چه زیبا گفته ام: اول اخلاق بعد کار به راستی نیز این چنین است. حسابداری در دنیای پیشرفته اقتصادی امروز، حرفه ای است حیاتی زیرا سامانه اقتصادی جاری بدون آن نمی تواند وجود داشته باشد. برجستگی متمایز کننده حرفه حسابداری پذیرش مسئولیت نسبت به عموم است، جامعه انتظارات فراوانی از اهل این حرفه دارد و مردم باید به کیفیت خدمات پیچیده ارائه شده توسط حرفه حسابداری اعتماد داشته باشند. از این رو اطلاعات ارائه شده توسط حسابداران باید به طور قابل توجهی کارآمد، قابل اتکاء، واقعی و بی غرضانه باشد. پس حسابداران نه تنها باید واجد شرایط و صلاحیت حرفه ای باشند بلکه باید از درجه بالایی از صداقت و درستکاری حرفه ای نیز برخوردار و آبرو و حیثیت حرفه ای از مهم ترین دارایی های آن ها باشد. با وجود اهمیت فراوان این مسئله متأسفانه در ایران به طور نظری به این موضوع مهم پرداخته نشده است. حال به سئوال اساسی در این باره پاسخ می دهیم، آیا سیستم دانشگاهی ایران به گونه ای عمل می کند که فارغ التحصیلان رشته حسابداری از اخلاق حرفه ای خوبی در محیط کارشان برخوردار شوند یا خیر؟شاید اولین چیزی که با طرح این سئوال به ذهن شما می رسد این است که اخلاق یک فریضه شخصی است و به نگرش و روحیات هر فرد بستگی دارد من هم به شما می گویم با حرفتان موافقم ولی به دلایلی که برای شما بیان می کنم سیستم آموزشی نیز در این روند بی تأثیر نیست. سیستم آموزش دانشگاهی فعلی به گونه ای است که موجب پرورش حسابداران دارای مهارت استدلال قاعده محور می شود، دانش آموختگان حاضر از مهارت تفکر انتقادی و استدلال تحلیلی برخوردار نیستند و در مواجهه با رویداد هایی که در پوشش قوانین، استانداردها و آیین رفتار حرفه ای موضوعه قرار نمی گیرند با مشکلات عدیده ای روبرو می شوند. بی اخلاقی های برخی از حسابداران در سال های اخیر نشان داد توجه به مهارت استدلال اخلاقی در کنار فعالیت های فنی تخصصی نقش مهمی در محیط تجاری کنونی بر عهده دارد. بنابراین لازم است دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی به منظور ایفای رسالت خود جهت تربیت نیروی انسانی متخصص متناسب با نیازهای بازار کار تدابیر مناسبی را اتخاذ نمایند. در این مقاله سعی شده به آئین رفتار حرفه ای حسابداران، اصول اخلاقی حسابداران، مهم ترین مسائل اخلاقی حسابداران، نمونه بارز مشکلات اخلاقی حسابداران، عوامل تشدید کننده این موضوع و عوامل کاهنده آن، بدست آوردن آبروی دوباره حرفه و تأثیر نظام آموزشی بر اخلاق و نگرش حسابداران اشاره شود. در آخر امیدوارم توانسته باشم با سعی و تلاش بی وقفه خود گامی هرچند کوچک در راستای ارتقاء علمی جامعه برداشته باشم.