تقابل عقل و عشق از منظر جامی

مقاله تقابل عقل و عشق از منظر جامی

عقل و خردی که شاعران پهنه ی ادب پارسی از آن سخن می گویند و همواره آن را در مقابل عشق قرار می دهند، عقل کل یا عقل معاد نیست که نهایت برتری ها و مایه ی کمال آدمی و فرمانروای او به سوی حق و حقیقت باشد؛ بلکه همان عقل جزوی و عقل معاش است که عقیله و پای بند سالک و مانع و حایل اصلی و اساسی او در راه رسیدن به سر منزل مقصود به حساب می آید. جامی به عنوان یکی از بزرگ ترین شاعران سده ی نهم هجری، چنین عقلی را که از ادراک حقیقت عشق، عاجز است و یارای معرفت و شناخت نور عشق الهی را ندارد و آفت راه سالک محسوب می شو د و خود محتاج تعلیم و فهم است؛ و به قول امام علی (ع)، صرفا مرکب دانش محسوب می شود و در نهایت انسان را صرفاً به مقامات والای مادی رهنمون می شود، نکوهش می کند.