بازشناسی مولفه های پایدار معماری ایران و نقش آن در ارتقای معماری امروزین

مقاله بازشناسی مولفه های پایدار معماری ایران و نقش آن در ارتقای معماری امروزین

امروزه توجه به اصول و شاخصه های معماری پایدار در کنار معماری سنتی و پیشین، از مهم ترین مباحث مطرح در حوزه معماری و شهرسازی است. از سویی مصالح و فناوری های نوین ساختمانی، تحقق ایده ها و طرح هایی خاص برای معماران را فراهم آورده و از سوی دیگر این دستاوردهای بدیع، جوامعی از جمله ایران که زیرساخت های لازم جهت مواجهه با تکنولوژی در آن ها فراهم نبوده را با چالش های زیست محیطی روبرو کرده است. این چالش ها به همراه لزوم توجه به عناصر و شاخصه های ارزشمند معماری سرزمینی، ضرورت توجه به معماری پایدار را نشان می دهد. معماری ایرانی در گذشته را می توان به عنوان یک معماری در جهان نام برد که اصول معماری پایدار متناسب با هر اقلیم و بستری در آن به کمال رعایت شده است؛ پایداری زیست محیطی، پایداری در مورد منابع تجدیدپذیر، پایداری اجتماعی فرهنگی و ... که در آثار به جا مانده در تمام نقاط این سرزمین قابل مشاهده هستند.

از سوی دیگر معماری ایران دارای وجه مشخصه هایی است که به نظر میرسد بازتاب آن در معماری امروزین بسیار کمرنگ یا حتی نادیده گرفته شده و بدیهی است که بازشناسی و احیا این اصول می تواند برکیفیت معماری و شهرسازی امروزین ما تاثیرگذار باشد. در حال حاضر چگونگی پرداختن به وجوه، خصلت ها و ویژگی های کیفی معماری گذشته در معماری معاصر، یکی از دغدغه های اصلی طراحان است. به نظر می رسد معماری حال حاضر ایران نیازمند تغییر اساسی و استفاده از اصول پایدار معماری گذشته ایرانی در تلفیق با دستاوردهای روز است تا بتواند به بنایی برگرفته از کیفیات و عناصر معماری ایرانی و در عین حال امروزین دست یابد. این پژوهش با بررسی و شناخت مولفه های پایدار معماری ایرانی در پی خوانشی جدید از این شاخصه ها و تبلور آن در معماری حال حاضر ایران است.