امکان سنجی بهره مندی از تجارب خانه های سنتی دزفول برای رعایت حریم سمعی بصری در واحد های مسکونی معاصر

امکان سنجی بهره مندی از تجارب خانه های سنتی دزفول برای رعایت حریم سمعی بصری در واحد های مسکونی معاصر

رعایت حریم به عنوان یکی از مهم ترین معیارهای طراحی و احداث خانه های ایرانی، جهت تأمین آسایش و آرامش ساکنین قلمداد می شود. دزفول از دیرباز، شهری با مردمی مذهبی و پایبند به اصول اسلامی بوده است. که اصول و مبانی محرمیت، از خصوصیات مهم خانه های این شهر است. معماران در خانه های سنتی دزفول با ایجاد سلسله مراتب حرکتی، ایجاد فضاهایی برای عدم دسترسی مستقیم به فضاها و ساخت اتاق ها با رعایت قلمرو محرم بودن، سعی در ایجاد محرمیت داشتند.

مسکن معاصر ایرانی غالباً با عنایت به تأثیرپذیری از الگوهای صوری معماری غرب، در مقایسه با خانه سنتی، دچار نوعی بی هویتی شده و محرمیت معماری سنتی در آن مورد غفلت واقع شده است. با احیاء، کاربرد و به روزرسانی الگوهای کالبدی معماری سنتی از جمله تفکیک عرصه های عمومی و خصوصی، کنترل اشراف به فضای ورودی و فضای خصوصی خانه با ایجاد فضای واسطه، جدا سازی کاربری بمنظور کنترل اصوات مزاحم و تجمیع فضاهای ساکت در یک سو و فضاهای دیگر در سوی دیگر، می توان بسیاری از کیفیات محیط زندگی را در مسکن معاصر ارتقاء داد.

در این پژوهش سعی شده است ضمن بازشناسی اصول کالبدی معماری خانه سنتی و مسکن معاصر در ایران، خصوصیات معماری خانه های سنتی با تأکید بر اصل محرمیت بررسی شده و قابلیت الگودهی آن برای باز تعریف حریم در معماری مسکن معاصر مورد تحلیل قرار گیرد. در این مقاله از روش تحقیقی توصیفی تحلیلی بهره گرفته شده که با جمع آوری اطلاعات از طریق بررسی کتابخانه های تخصصی و عمومی و نشریه های مرتبط با موضوع انجام شده است.