بررسی میزان مقاومت آنتی بیوتیکی به بتا لاکتام های با طیف وسیع و تعیین عوامل خطرساز در باسیل های گرم منفی جدا شده از مدفوع نوزادان بستری در بیمارستان شهید بهشتی کاشان

سابقه و هدف: وقوع ایزوله های تولید کننده بتالاکتامازهای با طیف وسیع (esbl) در سراسر دنیا رو به افزایش است. باسیل های گرم منفی تولید کننده esbl مسوول مقاومت در مقابل آنتی بیوتیک های اکسی ایمینو بتالاکتام ها و مونوباکتام ها بوده و می توانند به عنوان عامل بیماری زا غالب در بخش مراقبت های ویژه نوزدان (nicu) باشند. هدف از این مطالعه آینده نگر تعیین میزان مقاومت آنتی بیوتیکی در فلور مدفوعی نوزادان و تعیین عوامل خطرساز است که منجر به این کولونیزاسیون می گردد.

مواد و روش ها: این مطالعه به صورت توصیفی بر روی نمونه های مدفوع 167 نوزاد بستری در بیمارستان شهید بهشتی کاشان در سال 1385 انجام پذیرفت. باسیل های گرم منفی جدا شده از مدفوع طبق روش استاندارد تعیین هویت گردید. الگوی حساسیت و تولید esbl بر اساس معیارهای پیشنهادی استانداردهای آزمایشگاه های بالینی (clsi) تعیین گردید. از آزمون دقیق فیشر و آزمون آماری کای دو برای تحلیل داده ها استفاده گردید.

نتایج: کولونیزاسیون فلور مدفوعی با باسیل های گرم منفی در 120 نمونه مشاهده گردید. کلبسیلا پنومونیه در 53 از 120 نمونه (44.2 درصد) و اشریشیاکلی در 34 از 120 نمونه (28.3 درصد) مشاهده شد. میکروارگانیسم های تولید کننده esbl در 29.2 درصد (35 از 120 نمونه) مشاهده شد. 23 از 35 نمونه (65.7 درصد) از میکروارگانیسم های تولید کننده esbls، کلبسیلا پنومونیه بودند. مهم ترین عامل خطرسازی کولونیزاسیون با باسیل های گرم منفی تولید کننده esbl وزن کمتر یا مساوی 2500 گرم (p<0.00008)، مصرف هر نوع آنتی بیوتیک در نوزادان (p<0.0001)، نوزادان پره ترم (p<0.00013)، تغذیه ی کامل به روش تزریقی (p<0.0007)، مصرف آمپی سیلین (p<0.0017)، بیماری تنفسی (p<0.0037)، درمان با اکسیژن (p<0.0076)، و طول مدت زمان بستری بیش از 7 روز (p<0.0082)، مصرف سفوتاکسیم (p<0.0247)، و زایمان به طریق سزارین (p<0.048) بود.

نتیجه گیری: حفظ و استقرار باکتری های غیر بیماری زای فلور طبیعی روده ای در کاهش میزان ابتلا و مرگ و میر به دنبال بروز عفونت ایجاد شده با باسیل های گرم منفی تولید کننده esbl در روده نوزادان اهمیت زیادی دارد. به کارگیری موثر معیارهای کنترل عفونت و محدود نمودن مصرف آنتی بیوتیک ها به جز در موارد اندیکاسیون بالینی محض، این مهم را مهیا می سازد.