رفتار کنترل سرطان پستان از نگاه زنان: یک پژوهش کیفی

زمینه و هدف: سرطان پستان شایع ترین سرطان زنان در ایران است. تشخیص زودرس این بیماری در موفقیت آمیز بودن درمان، کاهش میزان مرگ و میر، کاهش بار بیماری و هزینه های درمانی ناشی از تشخیص دیرهنگام آن بسیار موثر است. در کشور ما، علل عمده مرگ و میر و سایر پیامدهای ناگوار این بیماری ناشی از مراجعه دیرهنگام زنان است. تاکنون چگونگی این رفتار بررسی نشده است. این تحقیق به منظور انجام مطالعه ای کیفی برای روشن سازی مفهوم و پیشگیری از سرطان پستان و مولفه های تاثیرگذار بر آن روی زنان شهر تهران انجام گردید.

روش تحقیق: تحقیق با طراحی رویکرد کیفی و به روش grounded theory بر روی زنان در یک طیف گسترده و با انتخاب نمونه ها به صورت هدفمند انجام شد و مفهوم کنترل و پیشگیر بیماری سرطان پستان از طریق مصاحبه های عمیق نیمه سازمان یافته (گروهی و فردی) بررسی گردید. جمع آوری داده ها آن قدر ادامه یافت تا اشباع داده ها حاصل گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل مقایسه ای مداوم انجام شد.

یافته ها: تحقیق بر روی 31 نفر زن در سنین 8.05±49 سال، شامل 54.8% شاغل، 45.1% خانه دار، 48.3% با سطح تحصیلات متوسط و 27% متاهل، انجام شد. دو روند موثر بر رفتار زنان در قالب عوامل فردی به عنوان روند تعیین کننده رفتار کنترل سرطان پستان و عوامل اجتماعی به عنوان موارد تاثیرگذار بر این رفتار شناسایی شدند. سه مقوله نگرش نامطلوب نسبت به رفتار، درک ناکافی از خطر و ناکارآمدی درک شده از داده ها استحصال گردید. مفاهیم مذکور همان موانع و ناکامی هایی هستند که در فرآیند رفتار کنترل سرطان پستان با تصویر رفتار منفعل ممکن است بروز کند.