بررسی اثربخشی زوج درمانی هیجان مدار مبتنی بر آموزه های دینی در افزایش سازگاری اجتماعی و کاهش تعارض های زناشویی زوجین

بررسی اثربخشی زوج‌درمانی هیجان‌مدار مبتنی بر آموزه‌های دینی در افزایش سازگاری اجتماعی و کاهش تعارض‌های زناشویی زوجین

سابقه و هدف: تعارض‌های زناشویی به دلیل اختلاف زوجین در نوع نیازها و روش ارضای آن، خودمحوری، رفتار غیرمسئولانه و تناقض در خواسته‌ها به وجود می‌آید. سازگاری اجتماعی عبارت است از رفتارهای انطباقی فراگرفته به منظور برآورده ساختن نیازهای محیطی؛ که غالباً مستلزم اصلاح تکانه‌ها، هیجان‌ها و نگرش‌ها است. هدف اصلی این پژوهش بررسی اثربخشی زوج‌درمانی هیجان‌مدار مبتنی بر آموزه‌های دینی در افزایش سازگاری اجتماعی و کاهش تعارض‌های زناشویی زوجین است.

روش کار: پژوهش حاضر از نوع کارآزمایی بالینی است که در آن از طرح آزمایشی پیش‌آزمون - پس‌آزمون با گروه کنترل استفاده شده است. جامعه‌ی آماری پژوهش را کلیه‌ی زوج‌های مراجعه‌کننده به درمانگاه خانواده‌ی دانشگاه شهید بهشتی در سال 1395 تشکیل می‌دهند که از بین آنان 40 زوج به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند و در گروه های زوج‌درمانی هیجان مدار مبتنی بر آموزه‌های دینی و کنترل (هر یک 2 نفر) قرار گرفتند. برای شرکت‌کنندگان گروه آزمایش 10 جلسه رویکرد هیجان مدار مبتنی بر آموزه‌های دینی (هر جلسه 90 دقیقه)، به صورت هفته‌ ای یک جلسه برگزار شد. به منظور جمع‌آوری داده‌ها نیز از مقیاس سازگاری اجتماعی بل (bai) و پرسش‌نامه‌ی تعارض‌های زناشویی (mcq) استفاده شد. در این پژوهش همه‌ی مسائل اخلاقی رعایت شده است و نویسندگان مقاله هیچ‌گونه تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.

یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که آموزش زوج‌درمانی هیجان‌مدار مبتنی بر آموزه‌های دینی بر سازگاری اجتماعی زوجین (0.34)، سازگاری عاطفی (0.59) و سازگاری شغلی (0.24) اثر معناداری داشت (0.05>p). همچنین این تغییرات برای زیرمقیاس‌های کاهش همکاری، کاهش رابطه‌ی جنسی، افزایش جلب حمایت فرزندان، کاهش رابطه‌ی فردی با خویشاوندان همسر، کاهش ارتباط موثر و جدا کردن امور مالی به ترتیب 0.37، 0.25، 0.15، 0.48، 0.43 و 0.17؛ و در سطح 0.05>p معنادار بود.

نتیجه‌گیری: دین‌داری در خانواده و روابط زوجین، اعمال و مراسم‌های مذهبی و پایبندی به باورها و ارزش‌های دینی از تضاد در گرایش‌های فردی و تعارض‌های زناشویی ممانعت می‌کند و موجب حرکت به سوی الگوهای رفتاری مشترک و سازگاری اجتماعی در خانواده می‌شود.