• نقش علوم انسانی در چشم انداز بیست ساله جمهوری اسلامی ایران و راهکارهای عملیاتی ساختن آن

    جزئیات بیشتر مقاله
    • تاریخ ارائه: 1385/01/01
    • تاریخ انتشار در تی پی بین: 1385/01/01
    • تعداد بازدید: 1113
    • تعداد پرسش و پاسخ ها: 0
    • شماره تماس دبیرخانه رویداد: -
    سند چشم انداز بیست ساله که پس از انقلاب برای اولین بار در تاریخ ایران تدوین شده است، بیانگر افق آینده ای است که ساخته می شود. به عبارت دیگر این سند، به آینده، نه به عنوان جایی که ایران به آنجا می رود، بلکه به عنوان آنجا که ایرانیان آن را به وجود می آورند، نگاه می کند. بر این اساس، راههایی که به آینده ختم می شوند، یافتنی نیستند، بلکه ساختنی اند. این نگرش به آینده توسعه و پیشرفت در سند چشم انداز بر پایه تفکر راهبردی پایه ریزی شده است. و صد البته می بایست بر پایه برنامه ریزی راهبردی نیز عملیاتی گردد. مقصود از تفکر استراتژیک، خلق راهبردی های ابتکاری و نو است که می تواند چشم انداز آیند های بالقوه را ترسیم کند که به طور قابل توجهی با حال متفاوت است و مقصود از برنامه ریزی راهبردی، عملیاتی کردن راهبردی های خلق شده و حمایت از فرآیند تفکر راهبردی است و بدین گونه است که سند چشم انداز بیست ساله جمهوری اسلامی ایران، نه براساس پیش بینی، که براساس آینده نگری شکل گرفته و به تعبیر زیبای مقام معظم رهبری «سطر سطر آن با محاسبه و کارشناسی تدوین شده و اصلاً بلندپروازانه نیست.» توضیح اینکه، کشورهای مختلف جهان در تهیه و تنظیم چشم انداز بلند مدت خود به یکی از دو رویکرد کلی توجه دارند که عبارت اند از:1. رویکرد پیش بینی: که برای تنظیم سند چشم انداز براساس آن، ابتدا وضعیت موجود به دقت بررسی شده و براساس امکانات، قابلیت ها و فرص تهای موجود، تصویری از آینده ترسیم می گردد.2. رویکرد آینده نگری: که براساس آن، ابتدا تصویری از وضع مطلوب و آرمانی در نظر گرفته می شود و توانایی ها و قابلیت های لازم برای رسیدن به آن ایجاد می شود. آنچنان که ملاحظه می شود، افق آینده ترسیم شده در چشم انداز بر پایه رویکرد دوم، قابلیت ها و امکانات و فرصت های موجود آینده را شکل نمی دهند، بلکه آینده فی نفسه به عنوان وضع مطلوب در نظر گرفته می شود و همه قابلیت ها و امکانات و فرصت ها باید برای تحقق آن به شکل حداکثر گرایانه تجهیز و به کار گرفته شوند. با این مقدمه می توان گفت چشم انداز عبارت است از: تصویر مطلوب و آرمان قابل دستیابی جامعه در یک افق زمانی معین بلندمدت که متناسب با مبانی ارزشی و آرمان های نظام و مردم تعیین می گردد. با این مقدمه کوتاه، به متن سند چشم انداز بیست ساله نگاهی می افکنیم تا به وضعیت و جایگاه  علمی ایران در آن توجه کنیم. در متن سند چشم انداز به هنگام بیان ویژگی های جامعه ایرانی در افق چشم انداز ضمن دو فراز از هر هشت فراز سند به وضعیت علمی کشور در افق 1404 اشاره شده است:«برخوردار از دانش پیشرفته، توانا در تولید علم و فناوری, متکی بر سهم برتر منابع انسانی و سرمایه اجتماعی در تولید ملی» «دست یافتن به جایگاه اول اقتصادی، علمی، فناوری در سطح منطقه آسیای جنوب غربی (شامل آسیای میانه، قفقاز،خاور میانه و کشورهای همسایه) با تأکید بر جهش نرم افزاری تولید علم ...» (1) براساس اهمیت والای جایگاه علمی و فناوری ایران در سند چشم انداز برنامه چهارم نیز برای دستیابی به آن مواردی به در بخش سیاست های کلی برنامه به شرح زیر توجه می کند:«سازماندهی و بسیج امکانات و ظرفیت های کشور در جهت افزایش سهم کشور در تولیدات علمی جهان»

سوال خود را در مورد این مقاله مطرح نمایید :

با انتخاب دکمه ثبت پرسش، موافقت خود را با قوانین انتشار محتوا در وبسایت تی پی بین اعلام می کنم