بررسی میزان نقایص لوله عصبی و فاکتورهای موثر در بروز آن در زنان باردار مراجعه کننده به زایشگاه فاطمیه شاهرود

سابقه و هدف: نقایص لوله عصبی پس از نقایص قلبی شایعترین ناهنجاری های مادرزادی به شمار می روند. میزان بروز آنها 2-1.4 در هر 1000 تولد زنده است. این نقایص ناشی از اختلال در بسته شدن لوله عصبی در هفته سوم و چهارم زندگی جنینی است. شناسائی و آموزش پیشگیری از عوامل خطرزا اهمیت زیادی داشته و از بسیاری از مشکلات عاطفی مادر و تحمیل هزینه ها پیشگیری می نماید.

روش بررسی: در یک مطالعه مورد شاهدی، از میان کلیه مادران مراجعه کننده به زایشگاه فاطمیه شاهرود از اول فروردین 1377 تا پایان شهریور 1381 تعداد 100 نفر از مادرانی که نوزاد سالم بدنیا آورده بودند به صورت نمونه گیری تصادفی سیستماتیک بعنوان گروه شاهد انتخاب و از نظر بعضی از مشخصات و فاکتورهای موثر در بروز نقایص لوله عصبی با 55 مادری که در مدت 4.5 سال اخیر نوزاد و یا جنین با نقص لوله عصبی بدنیا آورده بودند (گروه مورد) مقایسه شدند.

یافته ها: بر اساس نسبت خطر تعیین شده، هیچ یک از فاکتورهای مورد بررسی به عنوان فاکتور خطر موثر در بروز نواقص لوله عصبی بدست نیامد، از طرفی بین دو گروه تفاوت آماری معنی داری در مصرف مکمل اسید فولیک مشاهده نشد و هر دو گروه مکمل اسید فولیک را از ماه سوم بارداری به بعد مصرف می کردند. هیدروآمینوس در دوران بارداری به عنوان عارضه ناشی از باز بودن لوله عصبی، در گروه مادران مورد به طور معنی داری بیشتر از مادران گروه شاهد بود (20.9% در مقابل p<0.001 ,1%).

نتیجه گیری: در این مطالعه هیچ یکی از فاکتورهای مورد بررسی در بروز نواقص لوله عصبی موثر نبودند، لذا انجام مطالعات اپیدمیولوژیک در بررسی بهتر این ارتباط پیشنهاد می گردد. بر اساس نتایج مطالعات مختلف مصرف روزانه اسید فولیک در حوالی زمان لقاح از بیشتر از نیمی از موارد بروز نواقص لوله عصبی جلوگیری می کند، لذا تجویز اسید فولیک به میزان توصیه شده در کلیه زنانی که در سنین باروری (45-15 سال) هستند و به مراکز بهداشتی درمانی مراجعه می کنند، پیشنهاد می شود.