تحقیقی کیفی بر مفهوم توانمندی حرفه ای در پرستاری

سابقه و هدف: با توجه به اهمیت توانمندی حرفه ای پرستاران و توصیه مجمع بهداشت جهانی برای توانمندسازی پرستاران از یک سو و کاستی هایی که در پژوهش های موجود وجود دارد، این تحقیق به منظور انجام مطالعه ای کیفی برای روشن سازی مفهوم توانمندی حرفه ای در پرستاری روی پرستاران شاغل در بیمارستان های تحت پوشش دانشگاه های علوم پزشکی تهران، ایران و شهید بهشتی در سال های 1382- 1381 انجام گردید.

مواد و روش ها: تحقیق با طراحی کیفی و به روش grounded theory بر روی اعضای تیم سلامت انجام شد. انتخاب نمونه به صورت هدفمند انجام شد و مفهوم توانمندی و تجارب پرستاران در مورد آن از طریق مصاحبه با مشارکت کنندگان و با استفاده از مشاهده تعاملات و رفتارهای پرستاران بررسی گردید. جمع آوری داده ها آنقدر ادامه یافت تا اشباع داده ها (saturation) حاصل گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل مقایسه ای مداوم انجام شد.

یافته ها: تحقیق بر روی 38 نفر، شامل 71 درصد زن و 29 درصد مرد در سنین 40.8±8.3 سال و سابقه خدمت 19.3±8.1 سال که 60.5 درصد کارشناس، 31.6 درصد کارشناس ارشد و 7.9 درصد دارای مدرک دکترا بودند، انجام شد. 5 مقوله کاربرد دانش و مهارت، داشتن اختیار، خودباوری، حمایت و بالاخره انسجام از داده ها استخراج شد که در مجموع مفهوم توانمندی حرفه ای در پرستاری را تشکیل دادند.

نتیجه گیری و توصیه ها: توانمندی مفهومی چند بعدی است که تحت تأثیر ویژگی ها و ارزش های فردی و اجتماعی قرار دارد. به نظر می رسد که 5 مقوله استخراج شده مبنای قابل قبولی را برای طراحی الگوی توانمندسازی حرفه ای در پرستاری تشکیل می دهند. هم چنین به نظر می رسد که بررسی های کیفی بهتر از روش های کمی متداول می توانند وضعیت های اجتماعی مانند توانمندی حرفه ای را تبیین کنند. استخراج مفهوم توانمندی حرفه ای به روش های کمی متداول و مقایسه آن با نتایج این تحقیق پیشنهاد می شود.