ارزیابی زیستی کیفیت پروتئین "سویا" و "مخلوط آرد گندم و سویا" با روشهای نسبت خالص پروتئین (npr)، نسبت خالص نسبی پروتئین (rnpr) و نسبت کارآیی پروتئین (per)

سابقه و هدف: ارزیابی کیفیت پروتئین مواد غذایی به دلایل بیولوژیک و اقتصادی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. به همین علت روشهای بیولوژیک، میکروبیولوژیک، شیمیائی و تلفیقی برای تعیین کیفیت پروتئین ها معرفی و بکار گرفته شده است. در بین روش های موجود، نسبت خالص پروتئین (npr)، نسبت خالص نسبی پروتئین (rnpr) و نسبت کارآیی پروتئین (per) بعنوان روشهای مناسب برای تعیین کیفیت پروتئینها پیشنهاد شده است. این مطالعه با هدف ارزیابی کیفیت پروتئینی با روشهای فوق روی دو نمونه محصول سویا در سال 1382 انجام گرفت.

مواد و روش ها: تحقیق با طراحی تجربی روی تعداد 32 موش صحرائی نر در سن 21 روز، از نژاد ویستار (wistar) در گروههای هشت پایی تحت چهار رژیم غذایی: مورد (سویا-مخلوط آرد گندم و سویا)، مبنا (کازئین و متیونین، هر یک حاوی 10 درصد پروتئین و پایه (بدون پروتئین) انجام شد. طول دوره مطالعه برای  14, npr روز بود. بمنظور محاسبه npr، مقدار پروتئین دریافتی و افزایش وزن حیوانات تعیین گردید. طول مدت مطالعه برای تعیین 28, per روز بود و مقدار پروتئین دریافتی و تغییر وزن حیوانات تعیین گردید. میزان per, rnpr, npr گروه "کازئین و متیونین" با "سویا" و "مخلوط آرد گندم و سویا" از طریق آمارۀ t test مورد قضاوت آماری قرار گرفت.

یافته ها: شاخص npr برای "پروتئین کازئین و متیونین" 4.37±0.48، و برای "سویا" (p<0.01) 3.65±0.35 و شاخص rnpr برابر 83 بود. شاخص npr برای "مخلوط آرد گندم و سویا " (p<0.001) 2.7±0.3 و شاخص rnpr برابر 62.7 بود. شاخص per برای "پروتئین کازئین و متیونین" 3.04±0.24، "سویا " (p<0.001) 2.28±0.35 و شاخص per "سویا" نسبت به "کازئین و متیونین" 75 درصد بود. شاخصper  برای "مخلوط آرد گندم و سویا" (p<0.001) 1.1±0.1 بود.

نتیجه گیری: کیفیت پروتئین محصول "سویا" در مقایسه با "کازئین و متیونین" پایین است.