ارتباط بین گیرنده استروژن و پروژسترون با وضعیت قاعدگی در بیماران مبتلا به سرطان پستان مراجعه کننده به بیمارستان های قائم و امید مشهد

زمینه و هدف: رشد سلول های سرطان پستان، اغلب تحت تاثیر هورمون های استروئیدی قرار می گیرد. تعیین غلظت های سلولی گیرنده هورمون استروژن (er) و پروژسترون (pr) در تومور، جهت تعیین آن دسته از بیمارانی هورمون درمانی سود می برند، مورد استفاده قرار می گیرد. میزان مثبت شدن گیرنده هورمونی، با درجه تمایز و نوع بافت تومور، سن و وضعیت یائسگی بیمار مرتبط است. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی ارتباط بین نتایج بررسی ایمینوهیستوشیمیایی pr, er با خصوصیات بالینی آسیب شناسی، بویژه وضعیت قاعدگی، در بیماران مبتلا به سرطان پستان انجام شد.

روش تحقیق: در این مطالعه توصیفی-تحلیلی، طی مدت یکسال، 324 بیمار مبتلا به سرطان پستان، در بخش آسیب شناسی و رادیوتراپی-انکولوژی بیمارستان قائم (عج) و امید مشهد، از نظر گیرنده های هورمونی استروژن و پروژسترون، با استفاده از روش ایمنوهیستوشیمیایی، مورد آزمایش قرار گرفتند. خصوصیات بالینی آسیب شناسی بیماران مثل سن، جنس، وضعیت قاعدگی، نوع آسیب شناسی و درجه بیماری نیز با استفاده از اطلاعات موجود در پاسخ های آسیب شناسی و معاینه بالینی اولیه، کسب شد. داده ها با استفاده از نرم افزار spss (نسخه 11.5) و آزمون کای دو در سطح معنی داری p<0.05 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

یافته ها: از 324 بیمار، 52.5% (170 مورد) گیرنده استروژن و 49.7% (161 مورد) گیرنده پروژسترون مثبت بودند. از 217 بیمار از یائسگی، 115 نفر (52.9%) گیرنده استروژنی مثبت و 102 نفر (47.1%) گیرنده استروژنی منفی بودند. فراوانی مثبت شدگی گیرنده استروژن در بیماران یائسه 47.6% بود؛ همچنین، 53% بیماران قبل از یائسگی و 43.9% زنان یائسه از نظر گیرنده پروژسترون مثبت بودند (p=0.077). در 52.9% موارد زیر 30 سال نیز، گیرنده استروژن مثبت بود.

نتیجه گیری: در مطالعات مختلف مشخص شده است که میزان مثبت شدن گیرنده های استروژن و پروژسترون در زنان پس از یائسگی بیشتر از سنین قبل از یائسگی می باشد. با توجه به نتایج معکوس به دست آمده در مطالعه حاضر، بهتر است روش ایمنوهیستوشیمیایی  در آزمایشگاه های مرجع کنترل شود؛ زیرا به نظر می رسد شایع ترین علت اختلاف حاصله، اشکال در تثبیت نمونه بافتی و روش های انجام آزمایشات می باشد.