مقایسه پاسخ ضد دردی مرفین بعد از برداشتن رحم و تخمدان در موش های صحرایی وابسته به مرفین

سابقه و هدف: داروهای ضد درد اپیوییدی بهترین داروهایی هستند که جهت تسکین یا درمان دردهای جراحی مورد استفاده قرار می گیرند. ولی مصرف مزمن داروهای فوق موجب بروز تحمل در فرد می شود. با این حال میزان نیاز واقعی و پاسخ به مرفین پس ازدرد جراحی در افراد وابسته به مزمن دقیقاً مطالعه نشده است. لذا مطالعه حاضر بدین منظور صورت گرفت تا پاسخ ضد دردی به مرفین پس از عمل جراحی اورایوهیسترکتومی در موش های صحرایی وابسته در مقایسه با موش های صحرایی غیروابسته به مرفین مقایسه گردد.

مواد و روش ها: مطالعه حاضر بر روی 36 سر موش صحرایی ماده بالغ صورت گرفت. موش های صحرایی ماده به چهار گروه 6 تایی کنترل- اورایوهیسترکتومی، کنترل sham-، وابسته به sham- و وابسته- اورایوهیسترکتومی تقسیم شدند. وابستگی به مرفین به روش مصرف خوراکی مرفین از طریق آب آشامیدنی به مدت 21 روز ایجاد گردید. عمل جراحی اواریوهسیترکتومی پس از بی هوشی حیوانات با اتر و پس از شکافتن شکم و خارج نمودن تخمدان و رحم در قسمت بالای سرویکس انجام گردید. در تمام گروه ها پاسخ ضددردی توسط آزمون tail flick قبل و پس از عمل جراحی اندازه گیری شد. سپس همین آزمون قبل و پس از تزریق مرفین (4mg.kg) از طریق زیرپوستی نیز مجدداً اندازه گیری شد. نتایج حاصل به صورت میانگین پاسخ تاخیری و درصد حداکثر پاسخ ممکن (mpe%) بیان گردید.

یافته ها: نتایج تحقیق حاضر نشان داد که میانگین پاسخ تاخیری به محرک دردناک در آزمون tail flick قبل و پس از عمل جراحی در چهار گروه موش های مورد آزمایش تفاوت معنی دار نبود. بدین معنی که آستانه حس درد در موش های صحرایی وابسته به مرفین (0.4+9.1 ثانیه) تفاوت معنی داری با گروه کنترل (1.25± 10.1 ثانیه) ندارد. هم چنین تزریق مرفین موجب افزایش معنی داری در میانگین پاسخ تاخیری در کلیه گروه های آزمایشی گردید. مقایسه حداکثر پاسخ ممکن (%mpe) نشان داد که حداکثر اثر ضد دردی مرفین فقط در موش های صحرایی وابسته به مرفین پس از عمل اواریوهیسترکتومی (11.8±48.7 ثانیه) به طور معنی داری بیشتر از گروه وابسته sham- (5± 19.6 ثانیه) بود.

نتیجه گیری: مطالعه حاضر نشان داد که اثر ضد دردی مرفین متعاقب عمل جراحی اواریوهیسترکتومی در موش های وابسته به مرفین و سالم تفاوت معنی داری را ندارد. اما عمل جراحی اورایوهیسترکتومی فقط در موش های وابسته موجب افزایش معنی دار اثر ضد دردی مرفین شده است.