بررسی اثرات حس مکان بر مشارکت شهروندان در بهسازی بافت فرسوده (مطالعه موردی: شهر جاجرم)

محلات و بافت های قدیمی شهرها به عنوان بخشی از تاریخ گذشته آن شهرها بوده که طی زمان و تحت تاثیر جریان های طبیعی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی به تدریج دچار تغییر و فرسودگی گردیده و ضرورت بهسازی آن ها در طول زمان احساس گردیده است. در بین دارایی های یک اجتماع، سرمایه اجتماعی و تعلق مکانی از اهمیت خاصی برخوردار است و می تواند محرک توسعه محله یا شهر باشد. زیرا این دو دارایی باعث می شود افراد، سایر سرمایه ها از جمله سرمایه های فکری و مالی خود را جهت ترقی محیط زندگی شان وارد عرصه کنند. از اینرو در این تحقیق سعی شده است میزان حس تعلق مکانی، سرمایه اجتماعی و مشارکت شهروندان در محلات قدیمی و فرسوده شهر جاجرم مورد سنجش قرار گیرد و نقش این متغیرها بر میزان مشارکت ساکنان در توسعه محلات خود مورد تحلیل قرار گیرد. تحقیق حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی بوده و از نظر متدلوژی توصیفی تحلیلی است که از روش های اسنادی و میدانی برای گردآوری دادهها استفاده شده است. جامعه آماری شامل 1026 سرپرست خانوارهای محلات قدیمی شهر جاجرم بوده که با توجه به فرمول کوکران تعداد 150 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین گردید. نتایج تحقیق حاکی از آن است که سرمایه اجتماعی و حس تعلق مکانی در محلات قدیمی و فرسوده شهر جاجرم کمی بالاتر از حد متوسط آماری بوده است. به طوری که، این دو متغیر تاثیر معناداری بر میزان مشارکت شهروندان در برنامه های بهسازی محلات فرسوده این شهر دارد.