شیمی کانی الیوین در سنگ های بازالتی شمال شرق مشکین شهر، شمال غرب

مقاله شیمی کانی الیوین در سنگ های بازالتی شمال شرق مشکین شهر، شمال غرب

منطقه مورد مطالعه در استان اردبیل و شمال شرق شهرستان مشکین شهر واقع شده است. این ناحیه در زو البرز غربی و آذربایجان و زون ماگمایی ترشیاری قرار گرفته است. ترکیب شیمیایی الیوین ها در محدوده هیالوسیدریت و کریزولیت قرار می گیرند. با افزایش درصد fo (یا افزایش mg)، مقادیر mno, al2o3 کاهش می یابد و در مقابل مقادیر nio افزایش می یابد. با توجه به اینکه nio نسبت به mg# شیب مثبت قوی نشان می دهند و عنصر ni در الیوین هایی با ترکیب فورستریت یک عنصر بسیار سازگار تلقی می شود لذا رفتار آن مشابه mn بستگی به ترکیب شیمیایی سنگ میزبان دارد و از نظر شعاع و شرایط جانشینی با mg شباهت دارد. با کاهش مقادیر cr₂o₃(0.04-0.12)، فرآیند تفریق در الیوین ها بیشتر خودنمایی می کند. مقادیر cao نسبت به mg# روند منفی نشان می دهد.

با توجه به این که محیط تبلور و فشار نقش مهمی در تعیین مقادیر ca در الیوین ها دارد، لذا با توجه به افزایش محتوای cao به بیش از 0.01%، می تواند نشان دهنده تبلور کانی الیوین در فشار پایین و در شرایط تشکیل سنگ های ولکانیکی و ساب ولکانیکی باشد. هم چنین عدد منیزیومی تقریبا یکسان کلینوپیروکسن ها و الیوین ها، می تواند نشان دهنده تشکیل همزمان این دو کانی در شرایط تبلور کوتکتیک الیوین- کلینوپروکسن در سنگ های مورد مطالعه باشد. این کانی ها از مرکز به حاشیه تغییر ترکیب کانی شناسی نشان می دهند به طوری که بخش های مرکزی ترکیب فورستریتی داشته و به تدریج به سمت حاشیه با کاهش mg در اثر جانشینی با fe ترکیب فایالیتی پیدا می کنند.