بررسی راهکارهای قانونی برای شیوه بهره برداری از منابع آب در فقه امامیه

مقاله بررسی راهکارهای قانونی برای شیوه بهره‌ برداری از منابع آب در فقه امامیه

کشور ایران در نظام بهره‌ برداری و تشکل و مشارکت مصرف ‌کنندگان آب کشاورزی در بهره‌ برداری از منابع آب، از پیشینه ‌ای غنی برخوردار است. به‌ طوری‌ که شاید بتوان گفت همان‌گونه که در این کشور از روزگاران خیلی دور مهار و استحصال منابع آب ‌های سطحی و زیرزمینی رواج داشته و اکنون نیز شاهد آثار به جامانده‌ آن زمان ها می ‌باشیم، نظام بهره‌برداری از آب تأمین شده نیز با همان دقت و ظرافت از همان ابتدا شکل یافته بوده است. به عبارت‌ دیگر مدیریت عرضه‌ی آب، هم گام با مدیریت تقاضا (مصرف) پیش رفته بود. آب که یکی از نعمت ‌های الهی است، حق طبیعی هر موجودی است که برای ادامه‌ی حیات خود از آن استفاده کند. با توجه به مقررات مختلف کشورها و اینکه ممکن است مرزهای دو کشور شامل یک آب‌راه مشترک باشد، لذا لازم است حق و حقوق هر کشور از بهره‌برداری از آب مرزی خود تعیین گردد که این مسئله با توجه به احکام شرعی و موارد فقهی نسبت به مالکیت و شیوه‌های استفاده از آب، مشخص می‌گردد.

امروزه ذخایر آبی یکی از مهم‌ترین زیرساخت هر کشوری به ‌حساب می ‌آید این منبع طبیعی از جمله ثروت‌های طبیعی خدادادی است که اگر به صورت درست و بهینه و منطبق با اهداف نظام اقتصاد اسلامی ‌مورد ‌بهره‌ برداری قرار گیرد علاوه بر اینکه نقش مهمی‌در بقاء بشر و دیگر جانداران ایفا خواهد کرد بلکه در رشد و بالندگی اقتصاد نیز سهم عظیمی ‌را به خود اختصاص خواهد داد. در عصر حاضر که بشر به پیشرفت ‌های چشم‌گیری و پیچیده‌ای دست پیدا کرد است موضوع مالکیت و ‌بهره برداری از منابع آب یک بحث جدی تلقی می‌شود. این تحقیق به روش توصیفی، تحلیلی ارائه شده است. در این تحقیق علاوه بر ذکر منابع آب و پرداختن به مفهوم بهره برداری و سیر تاریخی آن  درباره روش‌های بهره‌برداری از منابع آب در فقه امامیه نیز با استفاده از آیات و روایات و فتاوای و نظرات  فقهای امامیه پرداخته و راهکار های موجود برای بهره برداری از جمله حیازت و احیاء بررسی گردیده است.