بررسی تناسبات بین فضاهای پر و خالی مساجد دوران قاجار در شهر اصفهان

بررسی تناسبات بین فضاهای پر و خالی مساجد دوران قاجار در شهر اصفهان

این پژوهش قصد دارد مسجد جامع اصفهان را که در محله تاریخی دردشت قرار دارد، از جهت تأثیر و تأثرات متقابل با مخاطبان آن مورد بررسی قرار دهد. نتایج این پژوهش می تواند در تدوین اصول طراحی مساجد معاصر مؤثر واقع گردد. روش مورد استفاده در پژوهش کتابخان های است. ساختار هندسی حیاط و بدنه ها و اجزاء در برگیرنده آن واجد ویژگی های کالبدی خاص هستند که مخاطبان در آن احساس آرامش می نمایند. نوع تزئینات جدار هها، مقرن سهای درشت تر در سقف و ارتفاع اندک آن، باعث تأثیرات روانشناسانه در رفتار مخاطبان در این مسجد شده است. نیمه شمالی مسجد به دلیل دوری از مرکز توجه، افراد بیشتری را در خود جای داده است و مکان های نشستن رو به جداره های حیاط به دلیل ایجاد تماس چشمی محدودتر با اطراف، افراد بیشتری را به خود جذب می کند. همچنین سکوی آجری روی حوض ضمن لطمه نزدن به قداست مسجد، مکان مناسبی را برای سرگرم کردن کودکان م یباشد.

مسجد جامع اصفهان از گذشته تاکنون مورد استقبال استفاده کنندگان بسیاری برای فعالیت های عبادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی قرارگرفته است و در عصر حاضر بازدید از آن به عنوان یک بنای با ارزش تاریخی افراد زیادی را به خود جذب می کند. مخاطب برای رسیدن به مسجد از بازار که دارای تاق های ممتد است و یا از میدان امام علی )ع( که جداره هایی با طا قهای همشکل و یکنواخت دارد عبور کرده است. همچنین منار هها و ایوان های رفیع میدان موجب اختلاط خط زمین و آسمان م یشود. همچنین تزیینات پرکار و متنوع خود بسیار مورد توجه است. بخ شهایی از سکوهای نماز میانه حیاط که رو به جدار هها هستند احتمالاً به دلیل ایجاد تماس چشمی محدودتر و در نتیجه خلوت بیشتر مورد استقبال بسیاری از افراد به ویژه زنان قرار م یگیرد.