چه کسی اولویت دارد؟ مدیریت لیست انتظار با استفاده از سیستم نمره دهی در عمل تعویض مفصل

مقدمه: استئوارتریت یکی از علل ماژور ناتوانی و کاهش کیفیت زندگی است. پیری جمعیت، افزایش چاقی و امید به زندگی باعث افزایش استئوارتریت و عمل تعویض مفصل به خصوص در زانو و هیپ شده است. در مطالعات انجام شده عمل تعویض مفصل هزینه اثر بخش و حتی ذخیره کننده هزینه (cost saving) شناخته شده است. چالش جدی برای پر کردن خلا بین تقاضا و عرضه وجود دارد. جیره بندی راه حلی برای مدیریت وضعیت های پزشکی مهم ولی غیر اورژانس در سیستم سلامت هست. گرچه عمل تعویض مفصل هزینه اثر بخش هست ولی با توجه به محدودیت منابع سلامت نیاز به اولویت بندی برای بیماران وجود دارد. هدف از این گزارش بررسی راه حل هایی برای جیره بندی عمل تعویض مفصل می باشد. در این گزارش سیستم های مختلف اولویت بندی و نمره دهی به بیماران جهت انجام عمل تعویض مفصل با استفاده از public fund، مورد ارزیابی قرار گرفته است.

رویکرد: با توجه به سوال اصلی تحقیق کلمات کلیدی انتخاب شدند و جستجو در منابع فارسی شامل sid و magiran و انگلیسی شامل pubmed و isi انجام شد. براساس استراتژی جستجو 40 مقاله جستجو شد که 15 عدد از ان ها وارد مطالعه شدند. برای داشتن دیدگاهی کاربردی و متناسب با شرایط نظام سلامت ایران با چند تن از متخصصین مربوطه و مدیران سلامت در خصوص نحوه کنونی انتخاب بیماران جهت عمل جراحی با فاند دولتی مصاحبه انجام شد و نظر ایشان از منظر ذی نفعان مسئله، مورد پرسش قرار گرفت.

نتایج: سیستم های اسکورینگ مختلفی در سطح جهان در حال اجرا می باشد. در مطالعه ما مشخص گردید فاکتوری که بیش ترین تکرار را در سیستم های مختلف داشته است، محدودیت در انجام کارهای روزانه (با 100 درصد تکرار) می باشد. پس از ان به ترتیب درد، توانایی کار و زندگی مستقل، مقدار حرکت و سود بردن از عمل جراحی بیشترین تکرار را داشته اند.

بحث و نتیجه گیری: اولویت بندی دسترسی بیمار را به فاند عمومی برای عمل جراحی مشخص می کند. با وجود تفاوت ها بین سیستم های مختلف نمره دهی، ساختار کلی آنان مشابه یکدیگر بوده و هدف یکسانی را دنبال می کنند. مهم ترین عامل برای اولویت بندی اورژانسی و یا غیراورژانسی بودن نیاز بیمار است. طراحی سیستم نمره دهی با توجه شرایط کشور و با نظر ذی نفعان مربوطه توصیه می گردد. پیش نیاز اجرا یک سیستم نمره دهی موفق داشتن نظام ارجاع می باشد. بیماران درصورت نیاز توسط پزشکان عمومی به متخصصین معرفی می شوند و در صورت داشتن اندیکاسیون عمل جراحی با توجه به نمره کسب شده از سیستم مورد نظر، در لیست انتظار قرار می گیرند.