تأثیر مکمل آهن بر میزان هموگلوبین شیرخواران 9 تا 21 ماهه: مقایسه تجویز هفتگی و هفته ای دو بار با تجویز روزانه

مقدمه: فقر آهن شایعترین کمبود تغذی های در کودکان سراسر جهان و یکی از مشکلات عمده بهداشت عمومی است. با آنکه بر اساس برنامه رسمی در ایران، مکمل آهن بین سنین 6 تا 24 ماهگی استفاده می گردد، اما گزارش های موجود حاکی از مصرف بی قاعده مکمل آهن در 75.5 درصد از نواحی شهری و 73.3 درصد در نواحی روستایی می باشد. یکی از راه های جلوگیری از این پدیده مصرف صحیح مکمل های آهن می باشد که با توجه به عدم مصرف صحیح آن بویژه در گروه سنی شیرخواران تغییر در نحوه مصرف آن ضروری احساس می شود.

روش کار: این مطالعه از نوع کارآزمایی بالینی تصادفی است و در آن سه گروه و در هر گروه 50 کودک 9 تا 21 ماهه با میزان هموگلوبین کمتر از 10.5 گرم در دسی لیتر بصورت تصادفی انتخاب شدند و به مدت 3 ماه تجویز مکمل آهن به سه روش روزانه، هفتگی، هفت های 2 بار اجرا شد و در پایان این دوره hbخون مجدداَ اندازه گیری شد و سپس نتایج حاصله در این سه گروه با استفاده از آزمون anova و کای اسکوئر مورد مقایسه قرار گرفت.

 نتایج: بر اساس نتایج حاصله، در روش های روزانه، هفتگی و دوبار در هفته هموگلوبین به ترتیب 0.439، 0.225، 0.063 گرم در دسی لیتر بوده که بر اساس آزمون anova تفاوت معنی داری در میانگین تغییرات هموگلوبین قبل و بعد از مداخله بین این سه گروه مشاهده نشد. فراوانی نسبی کم خونی در این سه گروه پس از پایان دوره مطالعه تفاوت معنی داری را نشان نداد. عوارض ناشی از مصرف مکمل آهن در سه گروه مورد مطالعه بترتیب 11.1%، 10.5% و 5.5 درصد برای مصرف روزانه، هفتگی و دو هفته یکبار بود که آزمون کای اسکوئر نشان می دهد اختلافی مابین این سه گروه وجود ندارد.

بحث: با توجه به نتایج مذکور مصرف مکمل آهن در شیرخواران به صورت هفتگی یا هفته ای دو بار تأثیری مشابه با روش تجویز روزانه از نظر میانگین تغییرات hbبروز کم خونی و عوارض خواهد داشت. بنابراین امکان جایگزین نمودن این دو روش به جای مصرف روزانه وجود خواهد داشت.