اختلالات هدایتی دهلیزی – بطنی پس از جراحی قلب

مقدمه: اختلالات هدایتی دهلیزی - بطنی یکی از مشکلات مهم در پی اعمال جراحی قلب می باشند. این اختلالات در مواردی به تعبیه ضربان ساز موقت یا دائم نیاز پیدا می کنند. بروز این عارضه بر مدت زمان بستری در بیمارستان، موربیدیتی و مرگ و میر داخل بیمارستان اثر می گذارد. هدف از این مطالعه بررسی شیوع انواع اختلالات هدایت دهلیزی- بطنی و توصیف عوامل خطر موثر در بروز این عارضه در گروهی از بیماران که تحت جراحی های گوناگون قلبی قرار گرفته اند، می باشد.

روش کار: این مطالعه توص یفی مقطعی - تحلیلی بر 400 بیمار که در طول شش ماه اول سال 1385 در بخش جراحی قلب بیمارستان امام رضا (ع) تحت اعمال مختلف جراحی قلب قرار گرفتند، انجام شده است. تمامی بیماران عمل شده از نظر بروز بلوک دهلیزی بطنی، نیاز به ضربان ساز موقت و دائم و ارتباط متغیرهای سن، جنس، نوع عمل انجام شده، نوع بیماری قلبی، فاصله زمانی پس از عمل تا بروز بلوک، طول مدت بلوک و طول مدت بستری مورد بررسی قرار گرفتند. متغیرها با استفاده از نرم افزار  spss تجزیه و تحلیل شده و ارتباط متغیرها با بروز بلوک و انواع آن به وسیله آزمون مجذور کای دو و آزمون تی مستقل مورد بررسی قرار گرفت.

نتایج: در این مطالعه 43% زن (172 نفر) و 57 % مرد (228 نفر) و بیشتر در دهه اول یا دهه پنجم زندگی بودند. شایع ترین عمل جراحی انجام شده، جراحی عروق کرونر با 48% (188نفر) بود. از بیماران عمل شده 152 نفر (38%) بیماری های مادرزادی قلب و 248 نفر (62%) بیماران اکتسابی قلب بودند. شایعترین ناهنجاری مادرزادی عمل شده، بستن pda (باز ماندن کانال شریانی) و نقص دیواره بین دو بطن بود. 3% بیماران نیاز به ضربان ساز پیدا کردند (1.7% ضربان ساز موقت و 1.3% دائم). شایع ترین بلوک، بلوک درجه یک (17.8%) بود. بلوک در تمام بیماران تحت عمل جراحی برای تر میم نقص کانال دهلیزی بطنی دیده شد میزان بلوک در بیماری های مادرزادی بیشتر از اکتسابی بود. بلوک کامل قلبی با افزایش معنی داری در اقامت بیمارستانی همراه بود و تمامی موارد بلوک کامل قلب، نیاز به ضربان ساز دائم پیدا نکردند.

نتیجه گیری: بروز بلوک دهلیزی بطنی یکی از عوارض عمل جراحی قلب به ویژه در اعمال جراحی که به منظور اصلاح ناهنجاری های مادرزادی قلب صورت می گیرد، می باشد و بیماران به ندرت پس از عمل جراحی قلب به بلوک کامل قلبی دچار شده و نیاز به ضربان ساز دائم پیدا می کنند. بروز بلوک دهلیزی بطنی در بیماران همراه با افزایش عوارض قلبی و طول مدت بستری در بیمارستان می باشد.