reducing root-knot nematode (meloidogyne javanica) damage by soil amendment with the remnant of some medicinal plant

یکی از مهم ترین بیماری های گیاهی که به بیش از 2000 گونه گیاهی حمله کرده و خسارات فراوانی را به محصولات کشاورزی وارد می کنند، نماتدهای ریشه گرهی (meloidogyne spp.) هستند. کنترل نماتدها بسیار دشوار بوده و در حال حاضر بر پایه مبارزه شیمیایی استوار است. به خطر افتادن سلامت انسان ها و آلودگی محیط زیست در سال های اخیر دانشمندان را بر آن داشته است که به دنبال روش های کم خطرتر باشند. اضافه کردن بقایای گیاهی به خاک می تواند روش مناسبی برای کنترل این نماتد باشد. در این پژوهش پودر چهار گیاه دارویی اکالیپتوس (برگ)، خارخسک (برگ و ساقه)، اسپند (دانه و ریشه) و درمنه (اندام هوایی) به نسبت 5% با خاک مخلوط شده و در گلدان های یک کیلوگرمی ریخته شد. نشاهای گوجه در گلدان ها کاشته شده و پس از یک هفته با 2000 عدد تخم یا لارو نماتد m. javanica آلوده شدند. دو تیمار به عنوان شاهد در نظر گرفته شد که در یکی از نماتدکش کادوزافوس با نسبت 0.2 میلی گرم ماده موثره به ازای هر گلدان استفاده شد و در دیگری از هیچ ماده ی کنترل کننده استفاده نشد. هشت هفته بعد، فاکتورهای رویشی گیاه گوجه فرنگی و فاکتورهای تکثیری نماتد بررسی شد. نتایج آزمایش گلخانه ای نشان داد که در کوتاه مدت، سم شیمیایی کادوزافوس از تمام تیمارها اثر بهتری در کنترل نماتد و افزایش پارامترهای رشدی گیاه میزبان دارد. البته کاربرد پودر برگ و ساقه خارخسک و اندام هوایی درمنه نیز توانست نماتد را در حد قابل قبولی (به ترتیب 67 و 59 درصد) کنترل کند. انجام آزمایش در شرایط مزرعه ای می تواند نتایج این پژوهش را تایید کرده و آن را برای شرایط مزرعه ای قابل توصیه نماید.