مستند سازی پدآفند غیر عامل برای کاهش آسیب پذیری شهر مراغه پیش از بمباران سال های 65 و 66 در جنگ تحمیلی

در طول جنگ تحمیلی عراق با مشاهده استقامت ایرانی ها از سال سوم جنگ تحمیلی (1359 تا 1367) اقدام به بمباران و موشک باران شهرهای داخلی ایران نمود که حاصل آن به خاک و خون کشیده شدن هزاران زن و کودک و افراد غیر نظامی در این شهرها بود. در این دوران مراغه که مقر پشتیبانی نظامی نیرو های شمال غرب کشور بود و از اهمیت ویژه ای از لحاظ اجتماعی، سیاسی و اقتصادی در منطقه برخوردار بود، در سال های 65 و 66 در چهار مرحله مورد حمله هواپیماهای عراقی قرار گرفت. در نتیجه این بمباران ها، بیش از هزار واحد مسکونی به کلی تخریب و چندین هزار بنای دیگر آسیب دیدند و بیش از 120 نفر از مردم غیر نظامی مراغه که اکثر آن ها را زنان و کودکان تشکیل می دادند به شهادت رسیدند و صدها نفر دیگر مجروح شدند. با توجه به گستردگی ویرانی ها و بزرگی فاجعه در ابعاد انسانی و کالبدی انتظار این می رفت که این واقعه در اسناد تاریخی و گزارش های رسمی به شکل قابل توجهی ثبت و معرفی شده باشد که در کمال تعجب این حادثه و اقدامات ارزشمند مردم شهر از مراجعه به این امر تا حدود زیادی به باد فراموشی سپرده شده و در اسناد مکتوب و تصویری وجود خارجی ندارد و یا اگر باشد اشارتی بس مختصر است که حق مطلب را مسلما به طور شایسته ادا نمی کند. این پژوهش کوشیده است تا با مطالعه آثار مکتوب باقی مانده و مصاحبه با مسئولان، مردم عادی و آسیب دیدگان وقت بمباران به ثبت گوشه ای از این واقعه که مربوط به فعالیت های بازسازی شهر پس از بمباران های سال های 65 و 66 می باشد بپردازد. بنابراین اهمیت این پایان نامه در این است که با مستند سازی اقدام های قبل، حین و بعد از بمباران در زمینه ی پدافند غیر عامل، امداد و نجات و در نهایت، بازسازی در مقیاس تک بنا و نیز در مقیاس بخشی از شهر، جای خالی بخشی از مستند سازی ها در این رابطه را پر کند و امید است این پژوهش آغازی باشد بر مطالعاتی عمیق تر در ابعاد وسیع فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی بمباران مراغه و ثبت آن در تاریخ این شهر.