تاثیر متوتروکسات در درمان حاملگی خارج رحمی پاره نشده

زمینه و هدف: با وجود تمام پیشرفت های علم پزشکی، حاملگی خارج رحمی هنوز عامل مهمی در مرگ و میر زنان در سنین باروری محسوب می شود. با وجود اینکه تحقیقات زیادی در زمینه درمان طبی حاملگی خارج رحمی انجام شده است. هنوز در اکثر موارد اولین برخورد با این بیماران درمان جراحی است. بسیاری از بیماران مبتلا به حاملگی خارج رحمی برای اولین بار باردار شده اند و حفظ قدرت باروری این بیماران در آینده بسیار مهم است که معمولاً با روش جراحی خصوصاً به روش سالپنژکتومی این نتیجه حاصل نخواهد شد. بنظر می رسد که هنوز نقش درمان طبی در حاملگی خارج رحمی خصوصاً در کشور ایران شناخته نشده است. هدف از مطالعه حاضر بررسی تاثیر درمان طبی با متوتروکسات در تعدادی از مبتلایان به حاملگی نابجا می باشد.

روش کار: در یک مطالعه آینده نگر و از نوع کارآزمایی بالینی بدون گروه کنترل، 26 بیمار مبتلا به حاملگی نابجا در بیمارستان مادر شهر یزد پذیرش و درمان شدند. 6 بیمار که اندیکاسیون درمان طبی را نداشتند از ابتدا جراحی شدند و 20 بیمار د یگر با در نظر گرفتن شرایط لازم برای درمان طبی متوتروکسات دریافت کردند. به 20 بیمار کاندید درمان طبی، متوتروکسات به میزان mg/kg 1 روزانه بصورت انفوزیون وریدی و برای جلوگیری از عوارض دارو فولینیک اسید با یک دهم دوز متوتروکسات داده شد و تاثیر دارو به وسیله اندازه گیری سریال βhcg سرم ارزیابی گردید. اطلاعات با استفاده از نرم افزار spss و آزمون آماری مجذور کای تجزیه و تحلیل شد.

یافته ها: میانگین سن بیماران 27.19 سال بود که بیشتر آن ها با لکه بینی مراجعه کرده بوددند. میانگین مدت زمان ازدواج در بیماران 6.9 سال بود و بسیاری از آنان (42.3%) برای اولین بار، باردار شده بودند. در 14 بیمار (53.8%) سابقه نازایی وجود داشت. 26.9% بیماران دارای سابقه سقط بودند و 50% سابقه جراحی قبلی در شکم داشتند. 4 بیمار، برای بار دوم به حاملگی خارج رحمی مبتلا شده بودند و میانگین سن حاملگی هنگام تشخیص 6.2 هفته بود. در پایان 15 بیمار (75%) با موفقیت درمان شدند. از 5 بیماری که درمان طبی آن ها با شکست مواجه شد،4 بیمار iu/l 1000 βhcg> داشتند. از 8 بیماری که امکان پیگیری آن ها وجود داشت 5 بیمار (62.5%) پس از یکسال حاملگی نرمال داخل رحمی را تجربه کردند.

نتیجه گیری: به نظر می رسد که درمان حاملگی خارج رحمی پاره نشده یا متوتروکسات کم خطرو موثر می باشد اما میزان موفقیت درمان هنگامی که سطح سرمی βhcg بالای iu/l 1000 باشد، به مقدار قابل توجهی کاهش می یابد.